English
Dieta jesienna nie jest stricte dietą odchudzającą. Polega jednak na spożywaniu produktów sezonowych, często pochodzących z lokalnych upraw. Dzięki temu mamy pewność, że warzywa i owoce są zawsze świeże, a my wspieramy przy tym własną gospodarkę. Chociaż najwięcej z nich możemy kupić latem, to są jednak produkty, które warto jeść również jesienią. Dowiedz się, jak wzmocnić odporność stosując dietę sezonową opartą na zasadach dietetyczki z Foodarea Poradnia Dietetyczna.
Spis treści:
- Dlaczego warto jeść sezonowo?
- Owoce i warzywa tracą na wartości podczas transportu
- Jak podnieść odporność jesienią?
- Wspieram lokalne uprawy
- Czy dieta sezonowa jest tańsza?
- Warzywa i owoce sezonowe można zamówić przez internet!
- Kupując produkty sezonowe dbam o środowisko
- Dietetyk radzi, na co zwracać uwagę wybierając produkty?
- Co warto jeść jesienią?
- Dieta na jesień
- Jesienne warzywa i owoce
- Jednodniowy jadłospis z 5 dań na jesień
- Zdrowe odżywianie
Dlaczego warto jeść sezonowo?
Wybierając owoce i warzywa sezonowe mamy przede wszystkim pewność, że są one zawsze świeże. Te pochodzące z importu, często z najdalszych zakątków świata muszą przebyć długą drogę zanim trafią do naszych sklepów. Sam proces zbiorów, a następnie pakowania trwa kilka dni. Do tego dochodzi podróż. Czasem jest to transport lotniczy, który potrwa 2-3 dni, a czasem jest to podróż kontenerowcem, gdzie trafiają jeszcze niedojrzałe i proces ten odbywa się w zamkniętej skrzynce, a nie w naturalnych warunkach na drzewie czy krzaku. Należy również pamiętać o tym, że aby mogły pokonać tak daleką drogę potrzebne jest użycie konserwantów, które mają wpływ na nasze zdrowie. Dlatego właśnie warto stosować dietę jesienną.
Owoce i warzywa tracą na wartości podczas transportu
Dodatkowo podczas transportu tracą one wiele cennych właściwości. Witaminy w nich zawarte z czasem się utleniają. Oprócz tego przez to, że zrywa się je w momencie, gdy są jeszcze niedojrzałe tracą swój smak. Kupując np. latem pomidory już z daleka czujesz ich intensywny zapach i wiesz, że będą równie dobrze smakować. Jesienią przywiezione zostają ze znacznie cieplejszych krajów, jak np. Hiszpania. Dlatego oprócz wyglądu, niewiele mają wspólnego z pomidorem.
Jak podnieść odporność jesienią?
O to, dlaczego warto jeść sezonowo zapytaliśmy także eksperta: „Jesienią jak o każdej porze roku unikajmy żywności wysokoprzetworzonej i unikajmy monotonności. Dbajmy o urozmaicenie diety, bo tak zapobiegamy niedoborom pokarmowym, które odpowiadają np. za spadek odporności. Uważam, że nasza jesienna dieta powinna głównie składać się z produktów sezonowych, bo jeśli jemy sezonowo to otrzymujemy maksimum wartości odżywczych. Importowane, długo przewożone produkty nie będą tak bogate w witaminy jak te, które są zebrane i zjedzone sezonowo” – mówi mgr inż. Małgorzata Różańska, dietetyczka z Foodarea Poradnia Dietetyczna.
Wspieram lokalne uprawy
Wybierając produkty sezonowe przede wszystkim wspieramy lokalną gospodarkę. Wówczas mamy pewność, że są one nie tylko świeże i pełne wartościowych składników, ale przede wszystkim wiemy skąd pochodzą. W takiej sytuacji często można się zgłosić bezpośrednio do rolnika i umówić się na stały zakup określonych produktów. Wielu z nich ma w swojej ofercie również te produkty, które nie trafiają do wielkich marketów. Dieta jesienna może być naprawdę różnorodna.
Pomoc sąsiadującym gospodarstwom i uprawom to nie tylko aktywne wspieranie lokalnej gospodarki. W dłuższej perspektywie jest to wsparcie gospodarski ogólnokrajowej. Zakup produktów u polskiego rolnika lub przedsiębiorcy sprawia, że pieniądze zostają w naszym obiegu i nie wzbogacamy tym samym rynków zagranicznych.
Czy dieta sezonowa jest tańsza?
Kupując produkty według kalendarza sezonowego można znacząco zaoszczędzić pieniądze. Owoce i warzywa, na które aktualnie trwa sezon są dużo tańsze niż wtedy, gdy trzeba sprowadzić je z cieplejszych regionów: Ameryki Południowej czy Egiptu. Pewnie nieraz zdarzyło Ci się kupić truskawki w środku zimy. Oprócz tego, że pięknie wyglądały, jak z instagramowych zdjęć, niczym więcej nie przypominały truskawki jaką znasz i kosztowały pięć razy więcej. Dlatego warto wsłuchać się w rytm, jak wyznacza nam Natura i jeść sezonowo. Dieta jesienna jest znacznie tańsza i zdrowsza.
Aby zachować smak sezonowych owoców i warzyw warto też pomyśleć o…. zamrażaniu! Kup więcej truskawek, odpowiednio je przygotuj, poporcjuj i włóż do zamrażalnika. Jeśli następnym razem najdzie Cię ochota na koktajl truskawkowy w samym środku października, możesz je spokojnie wykorzystać.
Warzywa i owoce sezonowe można zamówić przez internet!
Coraz więcej gospodarstw podąża za duchem czasu i wprowadza w swojej ofercie możliwość zrobienia zakupów online. To Ty wybierasz, jak duży ma być to koszyk pełen świeżych warzyw i owoców, a oni dostarczą to prosto pod Twoje drzwi. Nie dość, że nie musisz wychodzić z domu, to w dodatku masz pewność, że wszystko będzie świeże, niemalże zerwane z krzaczka. Lokalne małe przedsiębiorstwa dbają o klienta zapewniając najwyższą jakość oferowanych produktów, ponieważ konkurują z olbrzymimi korporacjami i sieciówkami.
Dieta jesienna – kupując produkty sezonowe dbam o środowisko
Pewnie nie zdajesz sobie z tego do końca sprawy, ale kupując produkty sezonowe u znajomego rolnika walczysz z globalnym ociepleniem. Jak to możliwe? Nie muszą one przebywać dalekiej drogi samolotem lub statkiem, a co za tym idzie, zmniejsza się emisja dwutlenku węgla.
Na pewno zauważyłaś również, że wiele produktów w sklepach pakownych jest w specjalną folię, np. papryka lub ogórki. Ta folia ma za zadanie wydłużyć termin przydatności owych produktów w momencie, gdy będą leżały na półce w sklepie nawet kilkanaście dni. Jeśli kupisz te same produkty lokalnie nie trzeba będzie zużywać niepotrzebnego plastiku na ich pakowanie.
Dietetyk radzi, na co zwracać uwagę wybierając produkty?
Przy wyborze produktów sezonowych warto zwrócić uwagę, czy pochodzą rzeczywiście z lokalnych upraw. Może wydawać się to absurdalne, jednak wciąż wiele sklepów decyduje się sprowadzać je nawet z najdalszych zakątków. Taka sytuacja ma miejsce głównie w dużych supermarketach, gdzie zamawiane są bardzo duże ilości warzyw i owoców.
Co warto jeść jesienią?
Dieta jesienna, co wtedy warto jeść? Zapytaliśmy o to eksperta, mgr inż. Małgorzatę Różańską, dietetyczkę z Foodarea Poradnia Dietetyczna. „Podstawą diety o każdej porze roku powinny być warzywa i owoce. Jesienią warto postawić na sezonowe produkty, których jest całe bogactwo: dynie, marchew są to produkty bogate w beta karoten. Beta-karoten zawierają też szpinak i jarmuż. Bogate są także w luteinę i zeaksantynę chroniące nasz narząd wzroku przed chorobami. Warto włączyć do swojej diety szczególnie jarmuż, bo jest bogaty w związki siarki o nazwie glukozynolany. Podczas mechanicznego rozdrobnienia pokarmu, np. podczas siekania i przeżuwania, glukozynolany przekształcają się w izotiocyjaniany, do których należy sulforafan- najsilniejszy ze związków przeciwnowotworowych. Wczesną jesienią mamy jeszcze pyszne pomidory – bogactwo przeciwnowotworowego likopenu. Późniejszą jesienią warto korzystać z przetworów pomidorowych – przecierów, soków a nawet koncentratów. Sezonowe jesienne owoce to maliny, śliwki, jabłka, gruszki, jeżyny, żurawina. Koniec lata a początek jesieni to także czas rokitnika, który jest bogactwem przeciwutleniaczy i fitosteroli. Można jeść go na surowo a późniejszą jesienią zaopatrzyć się w sok z rokitnika. Owoce rokitnika świetnie nadają się na różne przetwory jak: dżemy, marmolady i powidła oraz wytłaczać z nich olej. Jesień to także pora roku orzechów i pestek – źródeł wielonienasyconych kwasów tłuszczowych przeciwdziałających np. chorobom serca.”
Dieta na jesień
Niekwestionowaną królową jesiennego stołu jest dynia. Dieta jesienna bez niej nie może się obejść! Istnieje wiele jej odmian. Wbrew pozorom nie różnią się tylko wyglądem i kształtem. Każdą z nich można użyć zupełnie do czegoś innego. Warto też wykorzystać pestki dyni, które zawierają witaminy C i E oraz wspomagają funkcjonowanie układu odpornościowego. Najbardziej popularna z nich to dynia zwyczajna, którą najczęściej wykorzystuje się do… wykonania ozdób halloweenowych! Jednak oprócz tego idealnie nadaje się również do zrobienia pysznych zup i sosów. Inną bardzo znaną i najczęściej dostępną w sklepach jest japońska dynia Hokkaido. Niewielkich rozmiarów dynię można gotować bez obierania skóry. Jest słodka w smaku, przez co idealnie sprawdzi się przy robieniu ciast. Warto również wspomnieć o dyni piżmowej, która swoim kształtem przypomina gruszkę. W jej wnętrzu praktycznie nie ma miąższu, który należy wydłubać. Idealnie sprawdzi się jako gulasz, puree czy dżem.
Jesienne warzywa i owoce
Innym popularnym warzywem, które warto jeść jesienią jest burak. Jest to cenne źródło żelaza i kwasu foliowego, dlatego często zaleca się go w diecie kobiety ciężarnej. Z buraka można zrobić pyszny zakwas, który pomoże zwiększyć odporność w okresie zimowym lub wegańskie brownie.
Warzywem, które również ma szerokie zastosowanie jest cukinia. Można jeść ją na wiele sposobów: grillowaną, smażoną czy duszoną. Redakcja GentleWoman POLSKA szczególnie poleca ją dodatek do kanapek ze świeżą francuską bagietką, hummusem i suszonymi pomidorami.
Warto również sięgnąć po warzywa korzeniowe takie, jak marchewka, która jest bogatym źródłem witamin i minerałów, w tym witaminy B6. Posiada bardzo dużo błonnika i spokojnie można ją jeść także na surowo jako przekąskę między posiłkami. Jest to szczególnie polecane osobom będącym na diecie zamiast niezdrowych czipsów czy słonych paluszków.
Dieta jesienna nie oznacza jednak tylko warzyw. Skoro dynia jest królową warzyw, to jabłka niewątpliwie królują wśród owoców. To cenne źródło witaminy A i C oraz błonnika. Można wykorzystać je zarówno do zrobienia szarlotki, babeczek, racuchów, a także pieczonej kaczki lub wątróbki.
Jeśli mamy jabłka, to muszą być też gruszki. Jako jedne z nielicznych na świecie owoców są cennym źródłem wielu witamin i minerałów, w tym także jodu czy boru.
W jesiennej diecie nie powinno także zabraknąć śliwek i pigwy. Idealnie nadają się do produkcji dżemów, sosów, a nawet rozgrzewającej nalewki.
Jednodniowy jadłospis z 5 dań na jesień
Redakcja GentleWoman POLSKA postanowiła przygotować jednodniowe menu (około 1800 kcal) oparte na sezonowych produktach dostępnych jesienią. Być może uda Ci się nim zainspirować i zaskoczyć domowników. Kierowanie się kalendarzem sezonowości pomoże Ci łatwiej zaplanować posiłki i czerpać z nich to, co najlepsze. Dieta jesienna może być naprawdę zróżnicowana, a do przygotowania każdego z dań warto wykorzystać inne warzywo lub owoc.
ŚNIADANIE
Omlet owsiany ze śliwkami (380 kcal)
Źródło: https://blog.bebio.pl/dietetyka/nie-przegap-sezonu-na-sliwki/
DRUGIE ŚNIADANIE
Sałatka z gruszką, żurawiną, orzechami włoskimi i kozim serem (215 kcal)
Źródło: https://www.everyday-delicious.pl/salatka-z-gruszka-zurawina-orzechami-wloskimi-i-kozim-serem/
OBIAD
Makaron z dynią, cukinią, fetą i suszonymi śliwkami (495 kcal)
Źródło: https://praktykulinarni.com/makaron-dynia-cukinia-feta-i-suszonymi-sliwkami/
PODWIECZOREK
Szarlotka z lodami waniliowymi (450 kcal)
Źródło: https://aniagotuje.pl/przepis/szarlotka
KOLACJA
Zupa krem z pieczonych buraków (211 kcal)
Źródło: https://www.odzywiajsiezdrowo.pl/zupa-krem-z-pieczonych-burakow/
Zdrowe odżywianie
Dieta jesienna to tak naprawdę styl życia, który nie wymaga ani większego przygotowania ani wyrzeczeń. W komponowaniu codziennego jadłospisu wystarczy kierować się tym, co jest akurat dostępne. Możemy to kupić od ręki i w znacznie niższej cenie niż chociażby owoce z importu. Dlatego następnym razem podczas robienia zakupów zwróć uwagę na to, co akurat oferuje Ci Ziemia. Jeśli będziesz o nią dbać, ona odwdzięczy się tym samym.
