Chizuko Ueno - Zmiana jest kobietą- Portret Japonki

Kobiety w Japonii wciąż zmagają się z brakiem równouprawnienia. Dotyczy to wielu sfer życia- zarówno edukacji, pracy jak i prowadzeniem domu i funkcjonowania w rodzinie. Na co dzień mierzą się z dyskryminacją i bardzo często żyją w cieniu mężczyzn. Są natomiast jednostki, które okazują swój sprzeciw wobec krzywdzącym wymaganiom społecznym. Jedną z nich jest Chizuko Ueno- to kobieta dająca Japonkom nadzieję na zmianę na lepsze.

Kim jest Chizuko Ueno?

Chizuko Ueno jest japońską socjolożką, będącą głosem kobiet w Japonii. Zajmuje się szerzeniem wiedzy na temat praw kobiet i równouprawnienia. Pisze również książki dotyczące feminizmu. To kobieta, która jest inspiracją dla wielu Japonek- kraj, w którym na porządku dziennym są nierówności płac, dyskryminacja, określony kanon piękna oraz przekonanie, iż mężczyzna jest najważniejszy potrzebuje zmiany. Chizuko swoimi wystąpieniami, mową pisaną oraz za pomocą aktywności w Internecie dzieli się wiedzą i reprezentuje kobiety, które często nie posiadają odwagi, aby wyrazić swój sprzeciw.

Dorastanie oraz zauważenie problemu

Chizuko Ueno urodziła się w 1948 roku w prefekturze Ishikawa. Była wychowana w wierze chrześcijańskiej, co jak sama twierdzi było nietypowe, ponieważ wyznawców chrześcijaństwa jest w Japonii jedynie 1%. Chizuko wspomniała, że dorastała w domu, gdzie nie była traktowana na równi z jej braćmi. Ojca wspomina jako seksistowskiego mężczyznę, który źle traktował swoją żonę. Dzieciństwo miało ogromny wpływ na kształtowanie się jej charakteru i pozwoliło jej na wczesne dostrzeżenie problemu, jakim jest nierówność płci. Postanowiła więc, by w przyszłości móc pomagać kobietom wyjść z cienia, a także dawać im wsparcie oraz wprowadzać realne działania.

Ogólnopolska sieć skupiająca się na kulturowo-biznesowej promocji Japonii — Zmiana jest kobietą- Portret Chizuko Ueno 4

Studia

Kariera akademicka Chizuko upłynęła pod znakiem propagowania równości płci oraz sformalizowania interdyscyplinarnej nauki o płci kulturowej- gender studies. Zaczęła wówczas zdobywać wiedzę na temat feminizmu. Ueno stwierdziła, że studia to idealny czas, aby zacząć planowanie swoich przyszłych działań. Kiedy zastanawiała się nad tym, w jaki sposób powinna wdrożyć swoje idee, uznała, że dobrym pomysłem będzie wykorzystanie jej lekkiego pióra oraz zamiłowania do literatury. Właśnie wtedy w jej głowie narodził się pomysł, aby napisać swoją pierwszą książkę.

Książki

Pierwszą książką napisaną przez Chizuko Ueno była “The Study of the Sexy Girl”. Dzieło to dotyczy rozszyfrowywania komunikatów reklamowych oraz medialnych i sposobów, w jakich wykorzystują one wizerunek kobiet. Podkreśla w niej, jak często można doszukać się podtekstów oraz przedmiotowego przedstawienia Japonek.

Kolejną książką jest “Reading the Housewife debates”. Przedstawione zostały w niej rozważania na temat gospodyń domowych, a także przemian pod koniec XX wieku, kiedy to więcej kobiet zdecydowało się na podjęcie pracy. Na podstawie przemian i wydarzeń dekady nastąpiły znaczące zmiany legislacyjne- w 1986 roku w życie weszła ustawa o równości w pracy, a w 1997 roku ustawa znosząca ograniczenia, które dotyczyły zatrudnienia kobiet na japońskim rynku pracy.

Pierwsze kontrowersje

Początkowo książki Chizuko wzbudzały kontrowersje oraz były tematem licznych dyskusji. W rezultacie natomiast zyskała ona ogromną popularność, a fala licznych komentarzy nie zniechęciła jej. Wręcz przeciwnie- wpłynęło to na jej decyzję o napisaniu kolejnej książki– “Danryu bungakuron”. Zajęła się w niej analizą literatury pisanej przez mężczyzn. Zwróciła uwagę na przedstawienie przez nich postaci kobiecych, a także na różnice w sposobie pisania oraz motywy biograficzne, które wielokrotnie stanowią inspiracje do powstania dzieła. Chizuko Ueno wierzy, że przeżycia autorów stanowią nie tylko inspirację, lecz również kreują ich światopogląd, który stanowi unikalny punkt widzenia każdego autora.

Następna książka zatytuowana “Kindaikazoku no seiritsu to shuen” dotyczyła ewolucji polityki rodzinnej i państwowej. Chizuko analizowała w niej również życie młodych kobiet oraz mężczyzn, którzy zdecydowali się pozostać singlami.

Poglądy Chizuko

Chizuko to krytyczka powojennego rewolucjonizmu. Wielokrotnie wyrażała swój sprzeciw wobec wybielania historii Japonii- według niej, jest to niesłuszne wytłumaczenie dla kolonializmu, licznych okrucieństw wojennych oraz rasizmowi. Dotyczy to zarówno II wojny światowej, jak i czasów współczesnych. W jednym ze swoich wystąpień przyznała, że opowiada się za przyznaniem odszkodowania dla koreańskich kobiet, które zostały zmuszone przez Japonię do pracy seksualnej.

Zmiana jest kobietą - Chizuko Ueno — Fot: Równouprawnienie

Język inkluzywny

Chizuko bardzo często porusza temat semiotyki, a także dostępności feminizmu- twierdzi, iż w feministycznej dyskusji używając języka japońskiego często zdarza się sytuacja, w której brakuje słownictwa potrzebnego do tego, aby przekazywane koncepcje dotyczące równouprawnienia zostały zrozumiane w prawidłowy sposób i były przystępne. Język japoński cechuje się brakiem rozróżnienia na rodzaj męski i żeński- stąd trudno o przeprowadzenie dialogu na tematy związane z rolą kobiety w japońskim społeczeństwie, w domu, czy w rodzinie.

Seksizm w społeczeństwie

Wielu specjalistów twierdzi, że prace Chizuko dowodzą, iż najważniejszym elementem myśli marksistowsko-feministycznej jest uświadomienie sobie, a także przyznanie, że seksizm jest bardzo głęboko zakorzeniony we współczesnej kulturze- jest nieodłącznym składnikiem kapitalistycznych gospodarek.

“Seksizm we współczesnej rodzinie nie zawdzięcza swoich korzeni przedmodernistycznym tradycjom, ale raczej jest bezlitosnym produktem postindustrialnej struktury gospodarczej”

Chizuko Ueno stale podkreśla, że jej misją jest ułatwienie dostępu do myśli feministycznej oraz aby kobiety, były traktowane na równi z mężczyznami.

Więcej, na temat seksizmu przeczytasz w artykule: Seksizm to seksizm

Nadzieja na zmiany

Obecnie Chizuko Ueno koncentruje się na działaniach dążących do poprawienia sytuacji kobiet na japońskich uniwersytetach. Podczas jednego ze swoich wystąpień zwróciła uwagę na kwestie związane z faworyzowaniem mężczyzn na uczelniach, jakimi są:

Kobiety, aby dostać się na kierunki związane z medycyną mierzą się z wyższymi progami punktowymi niż mężczyźni
Rodzice przyszłych studentów są przekonani, że mężczyźni powinni iść na 4-letnie studia, a kobiety do 2-letniego college’u
Studenci płci męskiej dyskryminują studentki chcące dołączyć do uniwersyteckich klubów i organizacji

Te niepokojące dane świadczą nie tylko o ogromnej dyskryminacji kobiet, lecz również wskazują, jak duży jest wciąż problem z dostępem do edukacji oraz zdobycia wykształcenia. W obecnych czasach, płeć nie powinna wpływać na posadę, czy stopień naukowy.

Głos pokolenia

Japońskie społeczeństwo ma głęboko zakorzenione wysoko konserwatywne poglądy związane z rolą kobiety. Mimo tego, iż sytuacja stopniowo się poprawia, wciąż nie jest idealnie i nadal potrzebny jest głos kobiet takich jak Chizuko Ueno- to one są nie tylko inspiracją, lecz również siłą napędową zmian.

Chizuko Ueno to Gentlewoman, która jako przedstawicielka Japonek, dąży do poprawy ich sytuacji i stale podejmuje kolejne działania, które mają na celu osiągnięcie równouprawnienia. Dzięki niej wciąż jest nadzieja na to, że w przyszłości kobiety będą miały równe prawa.

Czytaj więcej