Michelle Yeoh, pierwsza azjatycka aktorka, która zdobyła Oscara

“Dla wszystkich małych chłopców i dziewczynek, którzy wyglądają jak ja i patrzą, jest to latarnia nadziei. To dowód na to, że kiedy marzysz o wielkich rzeczach, marzenia mogą się spełnić. A panie… Nie pozwólcie nikomu powiedzieć, że przekroczyłaś wiek”. W wieku 60 lat jest dumna, entuzjastyczna i bardzo wzruszona. Piękne przesłanie nadziei i otwartości na świat na nadchodzące lata.

Spis treści:

• Z Malezji do Wielkiej Brytanii
• Kariera w Hollywood
• Filmy, które przyniosły uznanie
• Dzień Sławy
• Nie tylko Oscar
• Michael Schumacher grał swatkę
• Ceremonia
• Zaangażowana aktorka

Z Malezji do Wielkiej Brytanii

Jest nazywana żeńską Jackie Chan, ale Michelle Yeoh wykroczyła daleko poza ten pseudonim, nie ograniczając się do filmów o sztukach walki, a także demonstrując swoje umiejętności jako producent. Urodzona w 1962 roku w Perak w Malezji, w anglojęzycznej chińskiej rodzinie, Michelle Yeoh, której nazwisko rodowe brzmiało Yeoh Choo-Kheng, opuściła ojczyznę w wieku 15 lat, aby osiedlić się w Wielkiej Brytanii z rodzicami. Od najmłodszych lat pasjonowała się wszelkiego rodzaju sportami, baletem, pływaniem i squashem. Po kilku latach spędzonych w Londynie w Royal Ballet School, kontuzja pleców zmusiła ją do rezygnacji z tańca na profesjonalnym poziomie. Z entuzjazmem odkryła świat filmów o sztukach walki i rozpoczęła intensywne treningi kung-fu. Wkrótce ujawniła wszystkie swoje talenty jako akrobatka i coraz częściej dostawała role. Wykonując swoje akrobacje bez dublera kaskaderskiego, szybko stała się kluczowym graczem w filmach o sztukach walki. Po powrocie z Londynu została wybrana Miss Malezji w 1983 roku, a wkrótce potem nakręciła reklamę z Jackie Chan. “Zgodziłam się tam pojechać, aby ją uciszyć” (matkę) – powiedziała Michelle Yeoh ze śmiechem. I zdobywa tytuł. Zostaje zauważona przez firmę produkcyjną D&B Films, w której rozpocznie karierę jako aktorka w kinie w Hongkongu. Uczyła się kantońskiego. Zadebiutowała w 1984 roku pod kierunkiem Sammo Kam-Bo Hunga w komedii akcji Sowa kontra Bumbo. W następnym roku ponownie spotkała się z tym reżyserem i Jackie Chanem w kolejnej komedii kung-fu, Hong Kong Cop 2, i dostała główną rolę kobiecą w Sense of Duty II. Występuje w filmach akcji i staje się jedną z czołowych aktorek tego gatunku, wykonując własne akrobacje niczym Jackie Chan.

Kariera w Hollywood

Pomimo tego sukcesu, zawiesiła swoją karierę pod koniec 1980 roku, aby poświęcić się małżeństwu z biznesmenem i producentem Dicksonem Poonem, szefem D & B Films. Po rozwodzie powróciła przed kamerę w 1992 roku w filmie Police Story III: Supercop, ponownie spotykając się z Jackie Chan. Triumf kasowy był taki, że stała się najlepiej opłacaną aktorką w kinie azjatyckim. Zwielokrotniła role, co doprowadziło ją do współpracy z Yuen Woo Pingiem, filmowcem i choreografem. W tym samym czasie porzuciła pseudonim nadany jej na początku, Michelle Khan, na rzecz Michelle Yeoh.

W 1997 roku Hollywood otworzyło dla niej swoje drzwi do kariery rolą dziewczyny Jamesa Bonda w Jutro nie umiera nigdy. Zyskała międzynarodowy rozgłos w roli, która podkreśliła zarówno jej grę sceniczną, jak i fizyczną stronę. Stało się więc naturalne, że reżyser Ang Lee skontaktował się z nią, aby zagrała w 2000 roku w Tiger and Dragon, gdzie dzięki choreografiom Woo-Ping Yuen mogła pokazać grę aktorską – na przemian akcję i lekkość. Film fabularny zachwycił zarówno publiczność, jak i krytyków i zdobył cztery Oscary, spośród dziesięciu nominacji. Od tego momentu jej kariera była podzielona między Azję Wschodnią i Stany Zjednoczone. Rok 2002 to założenie własnej firmy produkcyjnej, Mythical Films.  Została producentem wykonawczym filmu Talizman Petera Pau, w którym zagrała również główną rolę kobiecą. Cztery lata później wystąpiła w dramacie Roba Marshalla Memoirs of a Geisha z trzema innymi wielkimi azjatyckimi aktorami: Zhang Ziyi, Gong Li i Ken Watanabe. Następnie znajduje się u boku Jet Li w filmie, w którym jej zdolności fizyczne są ponownie podkreślone, The Master of Arms.

Jej projekty następują po sobie w szybkim tempie, w ciągu ostatnich kilku lat wystąpiła w czterech filmach. W latach 2007-2008 fantastyczne przygody, takie jak Sunshine brytyjskiego reżysera Danny’ego Boyle’a i Mumia 3: Grobowiec cesarza smoka, ale także dramat historyczny Sieroty Huang Shi, u boku Jonathana Rhysa-Meyersa. W tym samym roku Mathieu Kassovitz zaproponował jej jedną z głównych ról w swoim filmie  science fiction Babilon A.D.

Po dwóch nowych doświadczeniach w 2010 roku w filmach akcji (True Legend i Reign of Assassins), próbowała swoich sił w animacji, użyczając głosu postaci Wróżbity w Kung Fu Panda 2. Była także autorką filmu biograficznego Luca Bessona o birmańskiej aktywistce i laureatce Pokojowej Nagrody Nobla Aung San Suu Kyi, w wykonaniu samej Yeoh.

Z kilkoma wyjątkami (kontynuacja Tiger and Dragon i IP Man Legacy: Master Z), jej kariera od 2010 roku odbywała się za Atlantykiem. Dołączyła do dwóch dużych franczyz: Marvel Cinematic Universe, gdzie otrzymała dwie oddzielne role w Strażnikach Galaktyki 2 w 2017 roku oraz Shang-Chi i Legenda Dziesięciu Pierścieni w 2021 roku oraz Star Trek.

Filmy, które przyniosły uznanie

Aktorka potrafiła także zaistnieć aktorsko w lukratywnych projektach, takich jak komedia romantyczna Bajecznie bogaci Azjaci i szalone Wszystko wszędzie naraz (2022). Pierwszy stał się jednym z niespodziewanych hitów 2018 roku, przynosząc ponad 238 milionów dolarów przychodów na całym świecie przy budżecie 30 milionów dolarów, podczas gdy drugi był największym hitem firmy produkcyjnej A24 i cieszył się niezwykle pozytywnym przyjęciem widzów. Dwa projekty, które miały wspólną cechę opartą na obsadzie pochodzenia azjatyckiego. W Everything Everywhere All at Once aktorka gra matkę i właścicielkę pralni samoobsługowej odpowiedzialnej za ratowanie świata poprzez eksplorację równoległych wszechświatów. Występ, który pozwolił Michelle Yeoh być pierwszą aktorką pochodzenia azjatyckiego, która zdobyła Oscara dla najlepszej aktorki w 95 ceremonii rozdania Oscarów. Michelle wkrótce pojawi się w sequelach Avatara i Wiedźmina zatytułowanym Pochodzenie krwi.

Czytaj także: Jak Wong Kar Wai łączy film i magię?- kino azjatyckie podbija świat

Dzień Sławy

12 marca to data na zawsze wyryta w pamięci Michelle Yeoh. W wieku 60 lat i po czterdziestu latach kariery aktorka malezyjskiego pochodzenia zdobyła Oscara dla najlepszej aktorki, miażdżąc konkurencję. W tej kategorii wielkie nazwiska w kinie, a mianowicie Cate Blanchett, Michelle Williams, Ana de Armas i Andrea Riseborough, które ukłoniły się talentowi Michelle Yeoh, niezapomnianej w filmie science fiction. Wszystko wszędzie, wszystko naraz, w którym gra postać Evelyn Wang, przytłoczonej kobiety, która odkrywa, że istnieje w kilku wszechświatach. Perfekcyjnie zagrała ją Michelle Yeoh, która już od początku sezonu nagród zdobyła Złoty Glob i nagrodę SAG. Zdobywając Oscara, Michelle Yeoh stała się pierwszą azjatycką aktorką, która podniosła statuetkę w tej kategorii. Kiedy jej imię odbiło się echem na sali, aktorka najpierw rzuciła się w ramiona męża, siedzącego tuż obok niej, a następnie pocałowała różnych członków ekipy filmu. Michelle Yeoh powiedziała w 2008 roku Paris Match, że podoba jej się “jego zaufanie do niej”. “Jest uroczy i nie czuje się zagrożony moją pracą, prawdopodobnie dlatego, że spisał się tak dobrze, że nie ma nic do udowodnienia. Sam jest gwiazdą. Każde po kolei zostawia światło drugiemu. Jesteśmy z siebie dumni.” – powiedziała. Jean Todt był oczywiście u boku Michelle Yeoh podczas Oscarów, kiedy otrzymała cenną statuetkę. Przytulił ją, zanim wyszła na scenę, aby odebrać trofeum od Jessiki Chastain i Halle Berry.

“Muszę zadedykować tego Oscara mojej matce. I do wszystkich matek na świecie, ponieważ są prawdziwymi superbohaterkami. Bez nich nikogo z nas nie byłoby tu dziś wieczorem. Moja mama ma 84 lata i tego Oscara przywiozę. Patrzy na nas z rodziną i przyjaciółmi, kocham cię z głębi serca, zabiorę ci tę statuetkę do domu”.

Yeoh, w towarzystwie rodziny i przyjaciół, oglądała transmisję na żywo z ceremonii wręczenia Oscarów w kinie w Kuala Lumpur, gdzie wiwaty, uściski i łzy radości wybuchły w momencie ogłoszenia werdyktu. “Malezja!” krzyczała matka Michelle Yeoh podczas rozmowy wideo z córką, kilka minut po ogłoszeniu jej historycznej wygranej Oscara, odnosząc się do popularnego sloganu, który można przetłumaczyć jako “Malezja może to zrobić!”

“Jestem bardzo szczęśliwa. Jestem dumna z mojej córki. Jest bardzo pracowita” – powiedziała dziennikarzom Janet Yeoh, gdy jej córka została pierwszą Azjatką, która zdobyła Oscara dla najlepszej aktorki. “Zadzwonię do niej, aby wróciła (do Malezji) i świętowała (to) bardzo szybko. W przyszłym miesiącu są moje urodziny“. “To był oszałamiający moment” – powiedziała siostrzenica Michelle Yeoh, Vicki. “Zaniemówiłem, płakałam. Wszystko minęło tak szybko. Tak się cieszymy, że wygrała, że wygrała ciocia. Powtarzaliśmy jej: “Wygrasz… Wyjdziesz na scenę ze złota statuetką” – powiedziała.

Nie tylko Oscar

W 2013 roku Michelle Yeoh otrzymała tytuł “Tan Sri” od króla Malezji, jedną z najbardziej prestiżowych nagród cywilnych w kraju. W Hongkongu, gdzie aktorka pracowała przez dekadę, zanim stała się gwiazdą Hollywood, sekretarz ds. Kultury, sportu i turystyki Kevin Yeung pochwalił ją i nazwał “lśniącą gwiazdą z imponującymi osiągnięciami”. “To świadectwo wielkiego potencjału talentów i przemysłu filmowego w Hongkongu” – powiedział.

W 2007 roku w Kuala Lumpur François Hollande odznaczył Michelle Yeoh tytułem Komandora Legii Honorowej. Aktorka zostaje w ten sposób nagrodzona za wybitny wkład w sprawę humanistyczną i przemysł filmowy, otrzymując najwyższe wyróżnienie Francji.

Michael Schumacher grał swatkę

Została zauważona przez miliardera Dicksona Poona, gdy wygrała konkursy Miss Malezji i Miss Bomba Australia. Dzięki Dicksonowi zagrała w pierwszej reklamie u boku mitycznego Jackie Chana. Uwiedziony profesjonalizmem i urokiem Michelle Yeoh, Dickson Poon namówił ją do podpisania kontraktu w swojej firmie produkcyjnej D&B Films. Małżeństwo zakończyło się rozwodem w 1992 roku, Michelle Yeoh mieszka w Szwajcarii od 2004 roku.  Jest żoną Jeana Todta, byłego francuskiego kierowcy rajdowego i byłego szefa zespołu Formuły 1 Ferrari. To właśnie w Szanghaju, w 2004 roku, ich ścieżki skrzyżowały się po raz pierwszy: “Kiedy ją zobaczyłem, zakochałem się w niej, a potem zaczęliśmy rozmowę, a kiedy wróciłem do domu, dwa trzy dni później, powiedziałem mojemu synowi, że spotkałem Michelle Yeoh. To on pokazał mi po raz pierwszy Tygrysa i smoka”. Potem, ze względu na odległość i barierę językową, dwoje młodych kochanków dużo do siebie pisało. Co więcej, Michael Schumacher poradził Jeanowi Todt, aby pozostał w kontakcie z Michelle Yeoh. “Opowiedziałem mu o moim spotkaniu z Michelle. Powiedział mi, że muszę ją przyprowadzić i to on kazał mi napisać do niej SMS-a“. Tak,  Jean Todt w 2004 roku, nie wiedział, jak wysłać SMS-a. Nagle na ratunek przyszedł mu kierowca Formuły 1. “Nauczył mnie, jak wysyłać wiadomości tekstowe“, mówi Jean Todt. “W końcu poszło całkiem nieźle“. Jean Todt jest jednym z niewielu, którym pozwolono odwiedzić Michaela Schumachera od czasu jego wypadku na nartach. Dwaj szaleni kierowcy spotkali się na torze wyścigowym. Jean Todt był szefem zespołu Ferrari przez czternaście lat, począwszy od 1993 roku. Czternaście lat, podczas których niemiecki kierowca Michael Schumacher zdobywał kolejne tytuły mistrzowskie. W 2007 roku para, która pielęgnuje dyskrecję w swoim romansie, zaręczyła się.Wielokrotnie pojawiali się na torach Formuły 1 na całym świecie lub na festiwalach filmowych na całym świecie, takich jak Cannes w 2008 lub 2009 roku. Każde ich pojawienie się wywołuje histerię fotografów. Dziś Jean Todt i Michelle Yeoh są nadal w związku i są szczęśliwi. Szalona historia, która mogłaby stać się prawdziwym scenariuszem komedii romantycznej…

Ceremonia

Ślub tak romantyczny, jak dyskretny. Kochankowie powiedzieli podobno “tak” podczas kameralnej ceremonii, pośród kilku starannie dobranych gości. Wszystko byłoby zaaranżowane tak, aby tajemnica trwała aż do ślubu; Panna młoda zaapelowałaby tylko do krewnych, aby zebrali niezbędne rzeczy, dopóki jej suknia nie została wykonana przez przyjaciela couturiera. Podczas gdy mężczyzna, który dzieli jej życie, to były francuski pilot rajdowy na czele zespołu Ferrari i były prezes Fédération Internationale de l’Automobile do 2021 roku, Michelle Yeoh po prostu nie lubi jeździć i nigdy nie siada za kierownicą!

Zaangażowana aktorka

Michelle Yeoh jest patronką Instytutu Mózgu i Rdzenia Kręgowego (obecnie ICM) i aktywnie angażuje się w zachęcanie do darowizn, które pozwalają instytucji kontynuować badania i działania. Jej narzeczony Jean Todt również wspiera tę sprawę, zasiadając w radzie dyrektorów wśród kolegium założycieli.

Redakcja poleca: Azjatyckie mistrzynie ceremonii „Gejsze”