Gorączka szwedzkiej nocy świętojańskiej

Midsommar to stare pogańskie święto letniego przesilenia, które jest ruchome. Skąd wzięła się gorączka szwedzkiej nocy świętojańskiej? W latach 50. minionego stulecia władze zdecydowały wprawdzie w oficjalnym dekrecie, że będzie obchodzone w weekend najbliższy dniu 24 czerwca, ale mieszkańcy wielu regionów w dalszym ciągu świętują je 23 czerwca. Choć „midsommar” oznacza środek lata, to w rzeczywistości tego dnia świętuje się jego początek. W Szwecji jest to czas białych nocy.  Midsommar ma szczególne znaczenie w kraju, gdzie słońce tak często kaprysi, a zimy są długie i mroczne.

Większość Szwedów, bez względu na płeć i wiek z utęsknieniem wyczekuje święta Midsommar. I chociaż część z nich przygotowuje się do niego przez okrągły rok, to najwięcej dzieje się kilka dni przed. W przededniu swojej nocy świętojańskiej Szwedzi dekorują domy, samochody, kościoły girlandami ze świeżych kwiatów i zielonymi gałązkami, by potem, przez całą noc tańczyć wokół tradycyjnie umajonych słupów. Ludzie gromadzą się wokół słupa przybranego zielonymi gałązkami, kwiatami i żółto-niebieskimi wstążkami, tańcząc i śpiewając piosenki. Świąteczny pal ma na ogół kształt krzyża, na którego bocznych ramionach wiszą dwa okrągłe wieńce. Jego symbolika jest nadal przedmiotem dyskusji. Jedna z teorii głosi, że jest to symbol płodności – fallus zapładniający ziemię.

Jednak Midsommar jest przede wszystkim silnie związany z wiarą w przesądy. Według starych wierzeń Midsommar to szczególny czas, kiedy uaktywniają się magiczne moce, którymi przepełniona jest cała natura – rosa, kwiaty, woda źródlana, jeziora, wzgórza i lasy. Dlatego też, by jak najlepiej wykorzystać owe moce, zbierano np. do małych flakoników poranną rosę, która miała mieć właściwości uzdrawiające. Popularne były też kwiatowe wróżby. W dawnych czasach w noc świętojańską panny w milczeniu zbierały po siedem lub dziewięć rodzajów kwiatów i wkładały bukiet pod poduszkę, by we śnie ujrzeć twarz swojego przyszłego wybranka. Wierzono też, że tańce wokół świątecznego drzewka dają energię na długie, jesienne i zimowe wieczory.

W Midsommar spokojni i powściągliwi z natury Szwedzi zmieniają się nie do poznania. Tańczą i śpiewają w tą noc do białego rana. Gorączka szwedzkiej nocy świętojańskiej trwa w najlepsze. Sympatia do tego święta i huczne obchody można też wytłumaczyć tym, że Midsommar zaczyna okres urlopowy. Szwedzi masowo wyjeżdżają na wieś lub nad morze. W tym kraju lato jest krótkie zazwyczaj kończy się około 15 sierpnia. i wtedy też rozpoczyna się szkoła. Szwedzi zaczynają lato z przytupem i kończą je też dobrą zabawą. Koniec lata otwiera sezon na raki.

Bez wątpienia, Midsommar jest najważniejszym szwedzkim świętem. Szwedzi, zwłaszcza Ci mieszkający na północy, którzy są przyzwyczajeni do długich, zimowych wieczorów uważają, że jest to jeden z najszczęśliwszych dni w roku. Zwiastuje zbliżające się lato. A to oznacza tylko jedno – nową energię na kolejne miesiące.

Szwedzi, którzy znani są ze swojej powściągliwości, często wyznają wtedy miłość, są radośni… i upijają się do nieprzytomności. Na tę okazję przygotują również wielką ucztę, na której nie może zabraknąć tradycyjnych szwedzkich potraw i przysmaków. 

Jeśli planujesz odwiedzić Szwecję, zrób to koniecznie w czerwcu, aby móc wspólnie ze Szwedami obchodzić tę wyjątkową noc.