Sprawiedliwe zakupy – jak dokonywać przemyślanych wyborów konsumenckich?

Rób tylko zakupy w sprawiedliwym stylu. Jak? Korzenie ruchu Fair Trade sięgają połowy XX wieku, kiedy to w ramach nieformalnej i oddolnej inicjatywy w Stanach Zjednoczonych zaczęto wspierać mieszkańców krajów, które dopiero co przestały być koloniami, poprzez kupowanie rękodzieła od lokalnych rzemieślników i sprzedawanie go np. wśród parafian czy sympatyków organizacji pozarządowych. Inicjatywa szybko zyskała na popularności także w krajach Europy Zachodniej, a wraz z nią zaczęło się także zmieniać podejście do pomocy rozwojowej. Zamiast uzależniać najbiedniejsze kraje od programów pomocy humanitarnej, Sprawiedliwy Handel zaczął szerzyć zasadę “trade not aid”, czyli handel zamiast pomocy, która efektywniej wspiera rozwój lokalnej przedsiębiorczości i tworzy uczciwe warunki do eksportu lokalnych towarów.

Z czasem powstały tzw. Sklepy Świata, wyspecjalizowane w sprzedaży towarów z globalnego Południa. Na półkach, oprócz rękodzieła, pojawiły się także produkty spożywcze. Był to ważny krok, bo to właśnie w tamtych rejonach świata produkuje się cenione towary, takie jak kawę, kakao, cukier trzcinowy, herbatę, banany czy bawełnę. Paradoksalnie rolnicy pracujący przy ich uprawach często żyją w ubóstwie i celem Sprawiedliwego Handel jest wprowadzenie narzędzi, dzięki którym drobni wytwórcy mogą zarabiać godziwe wynagrodzenie i pracować w bezpiecznych warunkach.

W Polsce, z racji historycznych i ekonomicznych uwarunkowań, Sprawiedliwy Handel zaczął się rozwiać dopiero w XXI wieku. Podobnie jak na początku ogólnoświatowego ruchu, tak i u nas, zaczęło się od oddolnych akcji. W 2009 roku z inicjatywy kilkunastu organizacji pozarządowych i kilku firm powstała nieformalna Koalicja Sprawiedliwego Handlu, z której cztery lata później powstała fundacja. W 2015 roku Fundacja „Koalicja Sprawiedliwego Handlu” (dziś Fundacja „Koalicja Sprawiedliwego Handlu – Fairtrade Polska”) podpisała umowę o współpracy z Fairtrade International, stając się tym samym oficjalnym przedstawicielem Fairtrade – największego systemu certyfikacji produktów Sprawiedliwego Handlu.

Pomaga w tym system certyfikacji, a Fairtrade jest jednym z nich. Dlatego robiąc zakupy, warto czytać etykietki. Przede wszystkim, tak naprawdę warto przez chwilę się zastanowić i zadać sobie pytanie – kto, gdzie i w jaki sposób zrobił rzecz, którą właśnie wrzucamy do koszyka. Czy matematycznie możliwe jest, aby bawełniany podkoszulek wyprodukowany na przykład w Bangladeszu kosztował tyle, ile wskazuje etykietka?
Niezależnie od tego czy lubimy robić zakupy, czy też nie, warto podjąć wysiłek, by dokonywać  przemyślanych wyborów konsumenckich. Spróbujmy zmienić swoje nawyki, chociażby w niewielkim wymiarze. To ma znaczenie.

Źródła:
https://wfto.com/
https://www.fairtrade.org.pl/