English
Najmłodsza geologicznie część Europy, którą zamieszkuje nieco ponad 300 tysięcy mieszkańców. Swoim pięknem i niezachwianą naturą przyciąga podróżników z całego świata. Na wyspie panuje surowy, nieokiełznany klimat, który wyraźnie zaznacza przewagę natury nad człowiekiem. Mimo wszystko warunki życia są tu wręcz idealne, a mieszkańcy żyją w jednym z bezpieczniejszych państw na świecie. Poniższy tekst pochodzi od Natalii, młodej dziennikarki i czytelniczki GentleWoman, która z niezwykłą energią łączy swoje pasje i przedstawi “ciekawostki o Islandii” — tym razem zabierze nas do Islandii.
Spis treści:
- Czystość w Islandii
- Zorza polarna
- Energia geotermalna
- Wyspa bez komarów
- Owce
- Islandery
- Islandzki język
- Wiara w elfy
- Brak nazwisk
- Kazirodztwo w Islandii
- Islandia — najbardziej oczytany naród świata
- Najszczęśliwszy naród na świecie – ciekawostki o Islandii
- Bez McDonald’s
- Hot dog
- Zgniły rekin
- Prince Polo
- Bezpieczeństwo w Islandii
- Polska ludność
Islandia opisywana jest jako kraina lodu i ognia, ze względu na lodowce zajmujące około 11% jej powierzchni oraz pola lawowe, które stanowią aż 30%. To miejsce, gdzie spotykają się żywioły, a historia i współczesność splatają się w harmonijną całość. Oprócz pięknej natury Islandia oferuje bogatą kulturę i obyczaje. Oto kilka ciekawostek, które tworzą Islandię wyjątkowym miejscem na ziemi:
Czystość w Islandii
Islandia to najczystszy kraj w Europie. Bardzo mocny nacisk kładzie się tam na dbanie o środowisko, co przekłada się między innymi na czystość wody. Woda w Islandii jest tak czysta, że ludzie mogą pić prosto z kranu, dlatego podróżując w tych rejonach, nie trzeba martwić się o zakup wody butelkowanej w sklepach.
Zorza polarna
Islandia jest jednym z najlepszych miejsc do obserwacji zorzy polarnej. Polowania na te zjawisko zaczynają się od końca sierpnia i kończą na początku kwietnia. Pustka, jaka występuje w większości miejsc na Islandii, sprawia, że zorza staje się bardzo widoczna i spektakularnie rozciąga się nad głowami podróżników.
Energia geotermalna
Islandia jest liderem w wykorzystaniu energii geotermalnej. Ponad 90% domów na Islandii jest ogrzewanych tą ekologiczną energią. Woda termalna zasila także baseny, spa, ciepłe źródła, z których słynie wyspa oraz… szklarnie, w której uprawia się banany.
Wyspa bez komarów
Islandia jest jednym z nielicznych miejsc na świecie, gdzie nie ma komarów i kleszczy. Naukowcy przypuszczają, że jest to zasługa specyficznych warunków klimatycznych oraz składu chemicznego wody i gleby, które nie sprzyjają ich rozwojowi. Jest to idealne miejsce, aby odpocząć od brzęczących owadów.
Owce
Na wyspie żyje dwa razy więcej owiec niż ludzi! Szczególnie widoczne staje się to w sezonie letnim. Podczas podróży po Islandii istnieje większe prawdopodobieństwo spotkania tam owcy niż człowieka. Islandzkie prawo przewiduje wysokie kary za potrącenie owcy, co staje się problematyczne z uwagi na to, że niektórych regionach zwierzęta te mogą swobodnie chodzić po drogach publicznych.
Islandery
Islandzkie konie to duma narodu i istnieje wiele zasad mających ochronę islandzkiej rasy. Zostały one sprowadzone na wyspę przez wikingów w IX i X wieku. Od tego czasu były one hodowane w izolacji, co sprawiło, że rozwijały się jako unikalna rasa, bez wpływu z zewnątrz. Islandia wprowadziła surowe przepisy zakazujące importu innych ras koni, aby chronić ich genotyp i mieć pewność co do czystości ich krwi. Dodatkowo, jeśli koń opuści Islandię, nigdy nie może wrócić. Zakaz ten ma na celu ochronę rasy przed chorobami i zanieczyszczeniem genotypu, dlatego konie eksportowane z Islandii pozostają za granicą na stałe.
Islandzki język
Język islandzki jest jedynym językiem urzędowym na wyspie i nie przyjmuje zbyt wiele zapożyczeń z obcych języków. Komitet Ekspertów Językowych stara się wypierać z użycia wszelkie obce słowa i wymyślać dla nich islandzkie odpowiedniki. Islandczycy nie wykształcili również żadnego dialektu, a język praktycznie nie zmienił się od czasów średniowiecza. W rezultacie rdzenni mieszkańcy mogą bez problemu czytać sagi wikingów w oryginale. Będąc na Islandii, warto zapamiętać powszechnie używany tam epitet, który można usłyszeć, kiedy ktoś naprawdę się zdenerwuje. Brzmi on „pin porskur!”, co w polskim tłumaczeniu oznacza „ty dorszu!”.
Wiara w elfy
Islandzkie elfy są dumą islandzkiego folkloru i wywierają mocny wpływ na życie mieszkańców wyspy. Podczas badań ankietowych większa część mieszkańców odpowiadała, że nie uważają oni, aby elfy czy trolle faktycznie istniały, jednak przez to, że zostali oni wychowani w wierze w te mityczne istoty, gdzieś w głębi duszy czują, że mogą być prawdziwe. Wiara w elfy jest na tyle głęboko zakorzeniona w Islandczykach, że często podejmują oni środki ostrożności przy budowie infrastruktury, aby nie zakłócać domniemanych siedzib tych istot.
Brak nazwisk
Islandczycy zachowali staronorweską tradycję niestosowania nazwisk rodowych. W zamian tego dodają oni przyrostki -son (syn) lub -dóttir (córka) do imienia ojca lub rzadziej matki. W rezultacie syn Óskara będzie nosił nazwisko Óskarsson, a jego córka-Óskarsdóttir.
Kazirodztwo
Z powodu małej liczby mieszkańców (około 380 tysięcy) i izolacji geograficznej, na Islandii występuje wysokie ryzyko pokrewieństwa między partnerami. Jednym z najbardziej znanych narzędzi wykorzystywanych na Islandii do śledzenia powiązań rodzinnych jest Íslendingabók (Księga Islandczyków). Jest to baza danych geologicznych powstała w 1997 roku, dzięki której Islandczycy mogą sprawdzić, jakie mają pokrewieństwo z innymi osobami w kraju. Powstała nawet aplikacja mobilna powiązana z Íslendingabók, która ułatwia mieszkańcom dotarcie do informacji dotyczących pokrewieństwa. Aplikacja ma funkcję „Incest Spoiler”, która po przyłożeniu dwóch telefonów ostrzega użytkowników, jeśli istnieje bliskie pokrewieństwo.
Najbardziej oczytany naród świata
Islandczycy uwielbiają czytać i są najbardziej oczytanym narodem świata! Na jednego mieszkańca przypada tam najwięcej przeczytanych książek. Dodatkowo z Islandii wywodzi największa liczba pisarzy, a szczególnym upodobaniem cieszą się tam kryminały. Wśród Islandczyków utarło się powiedzenie – „lepiej boso niż bez książek”. Wysokie statystyki czytelnictwa prawdopodobnie wiążą się z warunkami, jakie panują na Islandii. Czytanie książek jest ulubiona atrakcją mieszkańców podczas ciemnych i zimnych dni.
Najszczęśliwszy naród na świecie – ciekawostki o Islandii
Ranking World Happiness Report to sporządzany co roku raport poziomu zadowolenia z życia ludzi na świecie. Zestawienie bazuje na danych, jakie przy pomocy sondaży Gallup World Poll zbierane są w blisko 150 państwach. Kraje uszeregowane są pod względem szczęścia, wyrażonego średnią ocen jakości życia mieszkańców z trzech poprzednich lat. Islandia zajęła miejsce na podium i znalazła się na 3 miejscu!
Bez McDonald’s
Islandia jest jednym z nielicznych krajów, gdzie nie znajdziemy restauracji McDonald’s. Ostatni lokal tej sieci zamknięto w 2009 roku podczas kryzysu finansowego i do tej pory nie podjęto działań w celu ponownego otwarcia lokali. Spragnionych fast fooda musi zadowolić KFC oraz bardzo popularne na Islandii hot dogi.
Hot dog
Hot dog to najpopularniejszy posiłek i można dostać go praktycznie wszędzie. W Reykjaviku można znaleźć najlepszego hot doga na świecie, którym zachwycał się sam Robert Makłowicz. Tym, co go wyróżnia, jest kiełbaska z mięsa jagnięcego.
Zgniły rekin
W czasach, kiedy nie było lodówek, a ludzie musieli zrobić zapasy na długą zimę, żywność była przygotowywana wyłącznie przy użyciu dostępnych środków konserwujących, takich jak sól czy ocet. Z tego powodu tradycyjnym islandzkim przysmakiem jest Hákarl, czyli sfermentowany rekin grenlandzki. Ryba ta nie posiada nerek, więc wszystkie toksyny zatrzymują się w jego mięsie, a więc jego spożycie może doprowadzić nawet do śmierci. Poprzez poddanie go procesowi gnilnemu, a następnie dojrzewania, toksyny usuwane są z mięsa i tym samym ułatwiane jest jego trawienie. Proces fermentacji trwa od 6 do 12 tygodni (w zależności od pory roku). Przeprowadza się go pod ziemią, zakopując rekina w ziemi i zasypując kamieniami.
Prince Polo
Prince Polo pojawiło się na Islandii już w połowie lat 50. XX w., w okresie, kiedy na wyspie obowiązywał zakaz importu słodyczy. W tym czasie doszło do propozycji wymiany handlowej między Polską a Islandią. Polacy mieli dostać od Islandczyków śledzie, a Ci w zamian wódkę, drewno i… Prince Polo albo Prins Póló, bo tak nazywają go mieszkańcy wyspy. Polski wafelek był przez długi czas jedynym dostępnym zagranicznym wyrobem cukierniczym, co powodowało spory popyt. Do dzisiaj czekolady smakołyk cieszy się ogromną popularnością wśród mieszkańców Islandii.
Bezpieczeństwo
Islandia jest jednym z najbezpieczniejszych krajów na świecie. Przestępczość jest tam niezwykle niska, a policja nie nosi broni palnej. Wyjątkowe poczucie bezpieczeństwa sprawia, że Islandia regularnie znajduje się w czołówce rankingów najszczęśliwszych krajów.
Brak wojska
Islandia może poszczycić się brakiem wojska. W pewnym zakresie ich funkcję pełni straż wybrzeża, siły policyjne i system obrony powietrznej. Dodatkowo posiadają oni umowę o obronności z USA.
Polska ludność
Polacy są największą mniejszością narodową w Islandii. Według danych na dłuższy pobyt zarejestrowanych jest aż 20 tysięcy naszych rodaków. Podróżując przez Islandię, występuje bardzo wysokie prawdopodobieństwo spotkania Polaka, szczególnie na stacjach benzynowych czy w lokalach gastronomicznych.
Islandia nie tylko zaskakuje swoim pięknem, ale również swoimi ideami i rozwiązaniami. Jest to małe państwo z ogromną tradycją. Życie mieszkańców przepełnione jest spokojem i poczuciem bezpieczeństwa. Pomimo dużej izolacji geograficznej i trudnych warunków klimatycznych Islandii udało się przyciągnąć do siebie społeczność, która tworzy harmonijny krajobraz. Całokształt sugeruje, że Islandia to wspaniałe miejsce do życia i obcowania z dziką naturą.
