“Naucz się żyć w pełni w teraźniejszości, uznając i przyjmując dar każdej chwili” 

Wiele państw na całym świecie posiada swoje własne sposoby na szczęście.  Duńczycy mają Hygge, Portugalczycy Saudade, a Polacy “Jakoś to będzie”.  Japończycy natomiast posiadają Ichigo Ichie. To wyjątkowa filozofia, według której, aby osiągnąć szczęście, powinno się koncentrować na danej chwili oraz w pełni zanurzyć w teraźniejszości. 

Spis treści:

 

Sztuka przeżywania wyjątkowych chwil

Ichigo Ichie (一期一会) w języku japońskim oznacza jedno spotkanie, jeden raz, jedną okazję. Każda przeżywana przez nas chwila jest niepowtarzalna i absolutnie wyjątkowa.  

Znaczenie tego pojęcia pochodzi od słów Ichigo- jeden (z kolei) oraz Ichie (spotkanie, okazja). Można zdefiniować to jako japońskie Carpe Diem. Koncentrując się na przeżywanej przez nas chwili zanurzamy się w teraźniejszości. Każdy z momentów, jakich doświadczamy jest wyjątkowy. Gdy uświadomimy sobie, że już nigdy się nie powtórzy i celebrujemy go w odpowiedni sposób, jesteśmy w stanie dostrzec piękno w przemijaniu.  

Skąd pochodzi pojęcie Ichigo Ichie

Pierwsze świadectwo ichigo ichie znajdziemy w zapiskach mistrza herbaty Yamanouego Soji. Pochodzą one z roku 1588, a interesujący nas fragment brzmi następująco:  

Gdybyśmy zajmujące nas pojęcie pozostawili bez tłumaczenia, powyższe zdanie przełożylibyśmy tak: ”Gospodarza swego winieneś traktować z należnym Ichigo Ichie”.  

Yamanoue Soji spisywał nauki o ceremonii picia herbaty, wyniesione ze spotkań z mistrzem Rikyu, uważanego za jednego ze współtwórców wabi-cha, odmiany ceremonii herbaty na pierwszym miejscu stawiającej prostotę. By opisać omawiany koncept, Soji sięgnął jednak po starojapońską frazę一期一度. Jest ona niemal identyczna z przywołanym na początku 一期一会, różnica tkwi w ostatnim znaku – u Sojiego znajdziemy nie „spotkanie”, a „(jeden) raz”. Zmiana czwartego znaku jest istotna, ponieważ zagadnienie wyjątkowości chwili wynosi poza kontekst ceremonii herbaty. Tej ostatniej poświęcamy osobny ustęp objaśniający jej filozoficzną głębię. 

Ceremonia parzenia herbaty

Pierwsze świadectwo Ichigo Ichie pochodzi z 1588 roku z zapisków mistrza herbaty Yamanpuego Soji. Według niego gospodarz organizując takie spotkanie powinien podchodzić do przygotowań z ogromną dbałością o szczegóły. Nawet jeśli organizator i jego goście często spędzają ze sobą czas, nigdy nie uda się przeżyć tych chwil w tej samej formie. Zarówno mistrz ceremonii picia herbaty, jak i uczestnicy powinni zadbać o stworzenie wyjątkowej atmosfery– gospodarz dba o przygotowania, goście doceniają każdy szczegół.  

Chanoyu w języku japońskim oznacza drogę herbaty. Ceremonia jej picia angażuje każdy z pięciu zmysłów: smak- herbata podawana przez gospodarza musi być najwyższej jakości, a smak po wypiciu powinien na długo zostać w pamięci gości. Węch- aromat herbaty jest jej bardzo ważnym elementem. Ponadto, w powietrzu powinien unosić się zapach przygotowanych przez gospodarza słodkości. Wzrok- wyjątkowa zastawa przygotowana do ceremonii przez gospodarza cieszy oko swoją prostotą oraz starannym wykonaniem. Samo nalewanie herbaty to również swego rodzaju choreografia, która dzięki subtelnym ruchom mistrza jest wyjątkowym doświadczeniem dla gości. Dotyk- poprzez wzięcie do ręki drobnej filiżanki i uniesienie jej do ust, goście doświadczają symbolicznego aktu powstania więzi. Słuch- piciu herbaty towarzyszy rozmowa, która wiąże się z dokładnym wysłuchaniem słów rozmówcy oraz wypowiadaniem się zgodnie z etykietą.  

Ichigo Ichie -
Ichigo Ichie – niezapomniane chwile

Celebracja Codzienności

Ceremonia picia herbaty jest czymś więcej niż spotkaniem. To wyjątkowe doświadczenie, które za pomocą angażowania nas do czujności wszystkich zmysłów pozwala na docenienie chwili oraz oddanie się całkowicie teraźniejszości 

“W życiu codziennym chanoyu można natomiast przeprowadzać w niemal dowolnym miejscu- w ogólnodostępnej herbaciarni, gromadząc uczestników wokół stołu, czy w domu w towarzystwie przyjaciół. Ważne jest- gdy zostanie już podana herbata- byśmy pozwolili, aby czas się zatrzymał. Odłóżmy na bok wszelkie troski, narzekania i codzienne zmartwienia.” 

Praktyka Zazen

Istnieje wiele form medytacji. Zazen to jedna z nich. Jest ona ściśle związana z pojęciem Ichigo Ichie z uwagi na jej cel- jest nim skoncentrowanie się na byciu tu i teraz, a także uwolnieniu się od cierpienia i wyzwoleniu od próżności. Praktyka tej medytacji polega na siedzeniu, mając wyprostowane plecy na poduszce, a nogi układa się w pozycji “pełnego lotosu”. Należy oddychać głęboko, a oczy mieć półprzymknięte. Medytacja ma wiele pozytywnych stron. Są to między innymi niwelowanie stresu, wejście w stan wyciszenia oraz obcowanie ze sobą i własnymi myślami. 

Ciekawostka

Praktykę tę stosował na co dzień Steve Jobs- założyciel Apple’a, który rozpoczął ten rodzaj medytacji pod okiem mnicha Kobuna Chino Otogawy. Stał się on jego przyjacielem i mentorem do końca życia. Przekazał mu również mądrość Ichigo Ichie. Jobs wykorzystywał japońskie inspiracje w Apple i niejednokrotnie wspominał o fascynacji tym krajem i jego kulturą.  

Magia Hanami 

Hana w języku japońskim znaczy kwiat. Hanami to pora na początku wiosny, gdy zaczynają kwitnąć kwiaty wiśni. Dosłownie to sformułowanie oznacza “zobaczyć kwiaty”.  

Ten wyjątkowy czas jest bardzo hucznie celebrowany przez mieszkańców Japonii oraz przyciąga wielu turystów. Nic dziwnego, że jest to miejsce nazywane Krajem Kwitnącej Wiśni. Przepiękne kwiaty w odcieniach różu, bieli oraz brzoskwini zdobią parki oraz ulice miast i wsi. Japończycy w tym okresie bardzo chętnie wybierają się na spacery i organizują pikniki. Rytuał hanami polega na celebrowaniu przyrody i odradzającego się życia. Jedną z najciekawszych form świętowania jest Yozakura– polega ona na gromadzeniu się w parku o zmroku, gdzie rozpala się tradycyjne lampiony, którymi dekoruje się drzewa. Hanami to wzorcowy dowód na to, że to, co w życiu najpiękniejsze, szybko przemija i nie można odłożyć tego na później.  

Ichigo Ichie
Ichigo Ichie – japońska sztuka

Spotkanie w duchu Ichigo Ichie

Czy Japończycy obecnie stosują się do zasad Ichigo Ichie? Według nich współczesne użycie tego pojęcia jest najbardziej trafne w kilku sytuacjach. Jedną z nich jest spotkanie po raz pierwszy z nieznaną im do tej pory osobą. Innym zastosowaniem jest sytuacja, gdy widzą się z ich krewnym bądź znajomym, natomiast pragną podkreślić, jak istotne jest dla nich wspólnie spędzony czas. Ponadto bardzo chętnie organizują spotkania towarzyskie. W natłoku pracy i obowiązków Japończycy bardzo cenią sobie czas spędzony z rodziną i przyjaciółmi. Organizując takie spotkanie, bardzo często bazują na dawnych ceremoniach i dbają o jakość podawanych dań oraz wyjątkową atmosferę przy stole.

Sztuka świętowania

Kluczem do przygotowania wydarzenia, które będzie przebiegało w duchu Ichigo Ichie jest zadanie sobie pytania: “z czego zostanie zapamiętana ta impreza?” Odpowiedź może wskazać np. motyw przewodni spotkania bądź pomysły na przebieg przyjęcia, czy podane przez gospodarza potrawy. Każdy z momentów w gronie bliskich jest cenny- warto więc zadbać o wyjątkowy wystrój mieszkania, smaczne dania, a przede wszystkim o atmosferę. To właśnie ona jest najcenniejszym i najbardziej istotnym elementem. 

“Ceremonia picia herbaty, ulubiony sport, słuchanie muzyki, lektura ciekawej książki, oddanie się swemu hobby czy spotkanie z przyjaciółmi w duchu Ichigo Ichie mają moc przywracania nas do życia. To sposób, który sprawdza się niezależnie od tego, jak wielu przykrości i rozczarowań doświadczyliśmy” 

Zasady Ichigo Ichie

Filozofia Ichigo Ichie posiada swój zbiór zasad. Kierując się nimi, mamy możliwość stania się mistrzami ceremonii własnego życia i nadawać sens każdej chwili.  

10 Zasad Ichigo Ichie

  1. Nie odwlekaj dobrych momentów 
  1. Przeżywaj wszystko tak, jakby miało wydarzyć się tylko raz 
  1. Osiądź w tu i teraz 
  1. Zrób coś, czego dotąd nie zrobiłeś 
  1. Praktykuj Zen 
  1. Stosuj uważność do wszystkich zmysłów 
  1. Dostrzegaj zbiegi okoliczności 
  1. Każdą z chwil uczyń świętem 
  1. Jeśli nie podoba ci się to, co cię otacza, stwórz coś nowego 
  1. Bądź łowcą dobrych chwil 

Łap chwile

Żyjąc daną chwilą, nasze myśli krążą wokół obecnego otoczenia, tego co słyszymy bądź jakiej czynności się poświęcamy. W filozofii Ichigo Ichie istnieje pojęcie wrogowie chwili. Są to między innymi przekładanie tego, co pilne i trwanie w przekonaniu, że aktualnie nie mamy odpowiednich warunków, aby robić to, co sobie założymy- a przecież nie wiemy, czy dostaniemy kolejną okazję. Efemeryczność jest piękna- świadomość, że nic, czego doświadczamy, się nie powtórzy sprawia, że doceniamy dar każdej chwili- nasze życie składa się z wielu cudownych momentów i warto je celebrować. 

Źródło: Ichigo Ichie. Japońska sztuka przeżywania niezapomnianych chwil- Hector Garcia, Francesc Miralles 

UDOSTĘPNIJ

3 thoughts on “Ichigo Ichie- japońska sztuka przeżywania niezapomnianych chwil

Komentarze są zamknięte.