Stres, depresja, nieradzenie sobie z życiowymi sytuacjami. Leki psychotropowe pozwalają nam to wszystko przezwyciężyć. Tylko za jaką cenę? Kobiety, w przeciwieństwie do mężczyzn, częściej korzystają z farmakologii, aby stawić czoło wszelkim przeciwnościom losu. Czy społeczeństwo jutra będzie na wiecznym „haju”? Przysłowie mówi: „Obyś żył w ciekawych czasach”. Czasy, w których żyjemy trudno uznać za ciekawe. Dewastacja środowiska naturalnego, przeludnienie, kryzysy ekonomiczne i wojna. Niepewność jutra to teraz nasza rzeczywistość. Nie wszyscy w równym stopniu doświadczają tych negatywnych zjawisk. Jednak wszyscy jesteśmy od nich uzależnieni, nawet jeśli odrzucamy o tym myślenie.

Spis treści:

Winna Rzeczywistość

Warunki życia zmieniły się na przestrzeni lat. Praca stała się dobrem. Od niej uzależniony jest nasz status społeczny, nasz poziom życia, przyszłość naszych dzieci. Trwa wyścig szczurów. Udział w tym biegu wymaga dużego samozaparcia. Samozaparcia i nastawienia na sukces często kosztem naszego życia prywatnego i zdrowia. Zwłaszcza psychicznego. Pojawia się stres i związana z nim depresja. „A tego przecież byśmy nie chcieli?” – jak mawiał James Bond w filmie Casino Royale. Praca, dom, dzieci. Niekiedy trudno to wszystko pogodzić. Małżeństwa przezywają kryzysy, rozpadają się. Rośnie liczba singli, dla których kariera jest na pierwszym miejscu. Dzięki mediom społecznościowym i ciągłemu przepływowi informacji jesteśmy niemal nieustannie bombardowani wiadomościami, które generują niepewność, strach i złość. Wydarzenia, które w jakimkolwiek innym czasie prawdopodobnie nie byłyby znane natychmiast (na przykład katastrofa w obcym kraju), mogą nagle dotknąć każdego, w dowolnym miejscu na świecie. Jest to zestaw szczególnych stresorów psychicznych zadanych całemu pokoleniu. Pandemia i jej ograniczenia, stres szkolny i zawodowy, rodzicielstwo, menopauza i ogólna predyspozycja do lęku. Coraz częściej, mimo, że jesteśmy częścią społeczeństwa, odczuwamy samotność. Coraz częściej zadajemy sobie pytania: „Czy jesteśmy spełnieni? Czy nasze życie ma wystarczający sens? Dlaczego muszę spędzać jedną trzecią mojego życia w pracy, której nienawidzę? Jestem sam, bez miłości i bez celu. Nie mam wiary, nie mam przyszłości.” W naszym świecie jest puste pudełko relacji społecznych. Samotność, upadek więzi społecznych i rodzinnych sprawiają, że chorujemy. Brak podpór, na których można polegać, ma nieobliczalny wpływ psychiczny.

Przeczytaj także: Kasia Gallanio – tragiczny koniec arabskiej bajki. Realia arabskiego społeczeństwa

xanax z alkoholem
XANAX – KOBIETA, Xanax – lekarstwo dla duszy

Kobiety dwa razy bardziej dotknięte niż mężczyźni

Kobiety są bardziej dotknięte zaburzeniami depresyjnymi: średnio dwa razy więcej niż mężczyźni. Na szczycie statystyk są owdowiałe, rozwiedzione i rozdzielone kobiety, podobnie jak samotne kobiety i samotnie wychowujące dzieci, są bardziej narażone na poważny epizod depresyjny. Pogodzenie codziennych obowiązków z coraz bardziej absorbującą pracą powoduje, że kobiety będące w trwałych związkach również popadają w depresję. Mają dom na utrzymaniu, czasami niepewną lub nieelastyczną pracę… Pełnią rolę opiekunów dzieci i coraz częściej ich starszych rodziców. Stawianie czoła tym obowiązkom bez wsparcia relacyjnego jest ciężkie, a wpływ psychologiczny obciążający. Stres, bezsenność są tego rezultatem. „Seks i Xanax. Niekoniecznie w tej kolejności. Może to być Xanax i seks” powiedziała w wywiadzie dla Marie Claire słynna francuska aktorka Emmanuelle Beart. Monique Debauche, psychiatra z Brukseli zidentyfikowała reklamy leków przeciwdepresyjnych i przeciw lękowych skierowane do żeńskiej publiczności. Co widzimy? Głównie kobiety w kuchni, sprzątające lub wyczerpane młode matki. Przesłanie: bez leków życie kobiety byłoby nie do pokonania. Depresja wśród kobiet to zjawisko nie znające granic. Dotyczy kobiet w Polsce jak i innych krajach. Prawie 10% francuskich kobiet przyjmuje leki przeciwdepresyjne Trywializacja leków psychotropowych wspierana zarówno przez przemysł farmaceutyczny, jak i przez presję społeczną jest faktem. 40-letnia Vanessa jest rozwiedziona: „Czułam się przytłoczona, a nie spokojna, z wrażeniem, że mi się nie uda”. Lekarz przepisał jej antydepresant z rodziny Prozac. „Mam mniej wzlotów i upadków. Porównuję to do noszenia okularów: dlaczego osoba krótkowzroczna miałaby nadal widzieć niewyraźne? Po co cierpieć, jeśli możemy postąpić inaczej?” Każdego ranka 28-letnia Tessa udawała się do pracy ze ściśniętym żołądkiem: „Pewnego dnia byłam tak niespokojna, że przyjaciółka poleciła mi Xanax. W ciągu dwudziestu minut byłam opanowana”. Przykłady, które pokazują, że to, co wczoraj było wyjątkowe, stało się powszechne. Nawet menopauza jest leczona lekami psychotropowymi.

Fenomen Prozacu

Na ratunek śpieszy nam współczesna medycyna a konkretnie farmakologia. Jeśli przyczyna stresu utrzymuje się, organizm reaguje intensywnie. Po kilku tygodniach realne ryzyko depresji pojawia się u najbardziej wrażliwych osób. Stres i depresja często idą w parze. Stres lub „ogólny zespół adaptacyjny” jest normalnym zjawiskiem fizjologicznym i niezbędnym do stawienia czoła przeciwnościom losu. Występuje w przypadku nieprzyjemnego lub niebezpiecznego zdarzenia, które powoduje, że jednostka przyjmuje zachowanie bojowe, ucieczkowe lub hamujące. Jeśli przyczyna stresu utrzymuje się (bezrobocie, poważna choroba…), kortyzol trwale włącza alarm, a organizm reaguje intensywnie. Tachykardia, bezsenność, pocenie się, niepokój, apetyt, pamięć, zaburzenia koncentracji… może zaatakować codzienne życie. Rezerwy energii są wyczerpane, nadmiernie eksploatowane się ciało się męczy. Wchodzimy w stan chronicznego lęku, zwanego wyczerpaniem. Na światło dzienne wydobywają się także skrywane w podświadomości lęki.

Depresja jest niewidoczną chorobą i jednym z najczęstszych zaburzeń psychicznych w naszym społeczeństwie. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia dotyka około 300 milionów ludzi na całym świecie, a liczba ta ma wzrosnąć w nadchodzących latach. Długo stygmatyzowana lub odrzucana, depresja wciąż walczy o uznanie jej za prawdziwą chorobę przez społeczeństwo, ale także przez ludzi, którzy na nią cierpią.Charakterystyczne zaburzenie depresyjne dotyka wszystkich grup wiekowych – około 15 do 20% ogólnej populacji w ciągu całego życia. Jest przedstawiane jako ciąg scharakteryzowanych epizodów depresyjnych, powodujących wiele objawów – w tym patologiczny smutek, utratę przyjemności – z dużym wpływem na życie pacjenta i jego otoczenia. Jeśli się utrzymają, objawy związane z depresją będą miały znaczące reperkusje społeczno-zawodowe. Ryzyko samobójstwa jest szczególnie wysokie i dotyka od 10 do 20% tych pacjentów.

Farmakologia przyszła nam z pomocą. Dr Leo Sternbach stworzył pierwszą benzodiazepinę, chlordiazepoxide (Librium), w 1956 roku w celu zapewnienia bezpieczniejszych i mniej uzależniających alternatyw dla tradycyjnych leków uspokajających, takich jak alkohol, barbiturany i meprobamat. Jednak prawdziwy przełom w stosowaniu na niemalże masową skalę antydepresantów stanowiło wprowadzenie do sprzedaży Prozacu.

Historia Prozacu sięga 1970 roku, kiedy Bryan Molloy i Robert Ratbun z Eli Lilly Research Laboratory w Stanach Zjednoczonych rozpoczęli projekt badawczy w celu znalezienia nowego leku przeciwdepresyjnego, który nie miałby skutków ubocznych. Badania koncentrowały się na fluoksetynie. Testy na zwierzętach wykazały, że cząsteczka ta jest skuteczna i bezpieczna. Następnie, w 1976 roku, przeprowadzono testy na ochotnikach. Był to niezwykły sukces i fluoksetyna została opatentowana w 1982 roku (patent USA 4,314,081) i ostatecznie wprowadzona na rynek w 1988 roku pod nazwą handlową Prozac. Do 1994 roku stał się wiodącym na świecie antydepresantem. Inne firmy farmaceutyczne wkrótce wprowadziły na rynek konkurencyjne leki, takie jak Zoloft firmy Pfizer, Deroxat firmy SmithKline Beecham s Pexil, czy Celaxa firmy Forest Laboratoires. Pomimo konkurencji, Prozac zapewnia 35% lukratywnego i rosnącego rynku leków przeciwdepresyjnych, 15% dla Zoloft i 11% dla Paxil. Najbardziej znaną użytkowniczką Prozacu od roku 1994 była Diana, księżna Walii. 

Redakcja poleca: Kobieta w kampanii reklamowej, czyli femvertising, marketing i praca w Google

Nie taki doskonały jak reklamowano?

W 1990 roku Prozac trafił na pierwsze strony gazet w sposób, którego producenci nie mogli przewidzieć. W szczególności twierdzono, że był odpowiedzialny za masakrę w drukarni w Louisville, Kentucky, USA. Morderca, 47-letni mężczyzna, Joe Wesbecker, pracował w firmie od 17 lat. Lekarz przepisał mu leki przeciwdepresyjne. Ten ostatni wydawał się nieskuteczny i we wrześniu 1989 roku wziął Prozac. 17 dnia tego miesiąca Wesbecker przyszedł do  pracy i oddał strzały do dwudziestu swoich kolegów, zabijając ośmiu, a następnie popełnił samobójstwo. W 1994 roku ocalałe i wdowy po zmarłych mężczyznach złożyły pozew przeciwko Eli Lilly, twórcy Prozacu. Sąd orzekł na korzyść firmy, mimo że już osiągnęła porozumienie z powodami, aby wypłacić im nieujawnione odszkodowanie. Wydawało się mało prawdopodobne, aby wplątać Prozac w brutalne zachowanie Wesbeckera. Ta historia sprawiła jednak, że ten lek stał się sławny przez długi czas.

Hiszpania była pierwsza

Hiszpania była jednym z pierwszych krajów, które wprowadziły ten innowacyjny lek w 1991 roku. Osiem lat później, w 1999 roku, zaczęto wprowadzać na rynek leki generyczne. Ponadto Hiszpania była pierwszym krajem, który wprowadził kapsułki powlekane folią. Ta droga podawania pozwala na natychmiastowe rozpuszczenie leku w jamie ustnej. Przed wygaśnięciem patentu w 1999 roku sprzedaż Prozacu wyniosła 37,2 mln euro. Kiedy leki generyczne zostały wprowadzone na rynek, sprzedaż spadła: w listopadzie 2017 roku wyniosła 743 887 euro.Fabryki kapsułek fluoksetyny, aktywnego składnika stosowanego w Prozacu, znajdują się w Puerto Rico, Brazylii i Turcji. Opakowania produkowane są m.in. w Chinach, Brazylii, Arabii Saudyjskiej, Grecji, Turcji i Francji.

Prozac uratował kruchą tkankę społeczeństwa. Jedna tabletka dziennie i świat wydaje się piękny. Praca staje się wyzwaniem, do którego przystępujemy z zakasanymi rękawami. Zespół badawczy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles wykazał, że jeśli w kolonii małp, z której usunięto dominującego samca, fluoksetyna (cząsteczka Prozacu) została podana losowo wybranemu samcowi, ten ostatni stał się dominujący.

Firmy farmaceutyczne się bogacą a nabywcy dzięki ochoczemu zaangażowaniu w wykonywana pracę awansują ciesząc się zarazem życie. A przynajmniej z tym co im z niego pozostało po wyjściu z biura o godzinie 23.

Prozac
Xanax, lekarstwo, Medical concept

Xanax – lekarstwo dla duszy

Czy Xanax to silny lek?

Prozac jest tylko towarem. Każdy towar wymaga udoskonalenia i nowszych odmian. Tak narodził się Xanax. Ma podobne działanie. Po raz pierwszy wprowadzony na rynek amerykański w 1981 roku. Stał się szeroko stosowany w zaburzeniach lękowych, ponieważ zapewnia szybkie złagodzenie objawów tych zaburzeń (w ciągu tygodnia od rozpoczęcia leczenia) i nie wykazuje spadku skuteczności w czasie, nawet gdy jest stosowany przez kilka lat. Czczony przez część kultury hip-hopowej, nagminnie zażywany przez gwiazdy show biznesu. Jest także depresantem, więc efekty są bardzo podobne do skutków alkoholu. Po jego zażyciu jesteśmy zmiękczeni, mamy pewien dystans do rzeczywistości i emocji, jesteśmy bardziej zrelaksowani, ale zarazem zmotywowani do działania. Ludzie stają się coraz bardziej odhamowani, trochę na haju”, wyjaśnia Marie-Ève Goyer, szefowa medyczna kontinuum uzależnień i bezdomności w CIUSSS du Centre-Sud-de-l’Île-de-Montréal.

Breloki, pierścienie i etui na smartfony z wizerunkiem tabletek Xanax. Zawieszki ilustrujące cząsteczkę alprazolamu, aktywnego składnika leku. Szklanki z napisem „Xanax smoothie”. Koszulki z napisem „Kocham Xanax” lub „Uspokój się – weź Xanax”. Na stronie sprzedaży internetowej Etsy artykuły, które gloryfikują słynny anksjolityk, są wszechobecne. Xanax jest bardzo obecny w kulturze hip-hopowej, szczególnie wśród piosenkarzy identyfikujących się z mikro gatunkiem zwanym mumble rap, charakteryzującym się słabo artykułowaną dykcją. Kiedy przekroczył kamień milowy miliona obserwujących na Instagramie w 2017 roku, raper Lil Pump świętował tortem … w postaci tabletki Xanax. „Nawiasem mówiąc, włożyłem 500 Xanaxu do ciasta”, napisał pod zdjęciem ciasta, zdobywając setki tysięcy polubień. 

Przeczytaj także: Styl casual – rozbieramy Gigi Hadid i Magdę Mołek

Odpowiedzialność lekarzy

Autor książki „Leki przeciwdepresyjne: czy powinniśmy je brać czy nie?”, Bertrand Gilot podsumowuje: „Lekarze uważają, że obecne leki przeciwdepresyjne są bardzo dobrze tolerowane w porównaniu z tymi przepisywanymi dwadzieścia lat temu.” W czasopiśmie Impact Santé, profesor Hélène Verdoux, ordynator psychiatrii w Szpitalu Uniwersyteckim w Bordeaux, stwierdziła: „Łatwo jest przytłoczyć lekarzy rodzinnych za przepisywanie zbyt wielu leków przeciwdepresyjnych, ale jakie mają inne rozwiązanie i jakie środki są podawane, aby reagować na osoby z objawami depresji? Kto będzie prowadził psychoterapię: psychologowie nie otrzymują refundacji? Psychiatrzy często niedostępni?”

Międzynarodowy sukces

W ciągu ostatnich lat Xanax stał się najlepiej sprzedającym się lekiem psychotropowym w Stanach Zjednoczonych. Europa nie pozostaje daleko w tyle. Ten środek przeciw lękowy jest coraz częściej przepisywany w leczeniu wszelkiego rodzaju lęków, nawet bardzo łagodnych. Stał się lekiem na wszelkie zło. Zjawisko to niewątpliwie wynika z połączenia czynników: mody, łatwości dostępu i ceny. W czasach, gdy młodzi ludzie martwią się o swoje miejsce w świecie, są wyraźnie bardziej niż inni skłonni do osiągania wysokich wyników ekonomicznych na ścieżce kariery zawodowej a Xanax jest ich „dopalaczem”. Podobnie jak wielu mężczyzn z depresją, Tomek bierze Xanax – „Potrzebowałem tego, ponieważ dotykało to mojego wizerunku. To nie jest panaceum, ale sprawia, że jestem reprezentacyjny.”

xanax dawkowanie
xanax, depresja

Najwięksi konsumenci

Według najnowszych danych OECD Islandia nadal ma najwyższy poziom stosowania leków przeciwdepresyjnych. Przy średnim spożyciu 15 dziennych dawek na 100 mieszkańców w 2020 roku, Islandczycy biją wszelkie rekordy w tej dziedzinie. Ogólnie rzecz biorąc, kraje skandynawskie należą do największych konsumentów, a Kanada i Szwecja również mają stosunek powyżej 10 dawek na 100 mieszkańców dziennie. Po zidentyfikowaniu jako kraju, w którym stosowanie tego typu leków było nadmierne, Francja nie jest już jednym z krajów w Europie, w których leki przeciwdepresyjne są najczęściej stosowane. Z 5 i pół tabletek spożywanych na 100 mieszkańców dziennie w 2020 roku, Francuzi znajdują się w niskiej średniej spośród 28 badanych krajów OECD (6,6 dawki). Populacje o najniższym poziomie spożycia to Koreańczycy i Łotysze, ze stosunkiem 2 do 3 dawek dziennych na 100 osób.

„Fabryka standardowej duszy”

Od czasu pojawienia się słynnej „pigułki szczęścia” trend zmierza w kierunku masowej recepty. Cząsteczki, które zwiększają produkcję serotoniny w mózgu, są przepisywane w większych lub mniejszych dawkach w celu złagodzenia lęku. Do tego stopnia, że Amerykanie zaklasyfikowali je do kategorii „psychofarmakologii kosmetycznej”: zabiegów komfortowych, które pozwalają zdrowym być, w każdych okolicznościach. W pracy, w nagłych wypadkach, w miłości, która przychodzi i odchodzi lub w zdarzeniach, które generują problemy. 

Społeczeństwo „na haju”?

Społeczeństwo wymaga od nas pełnego zaangażowania. Nie ma miejsce na słabości. Wydajność ponad wszystko. Nawet jeśli nie dopada nas stres i depresja, do pracy na czwartym biegu szukamy „złotego” środka wspomagającego nas w tym transie. Odpada alkohol i dopalacze. Na dłuższą metę okazują się nie tylko nieprzydatne, ale i szkodliwe. Potrzebny jest nam środek wyzwalający w nas ‘euforię” i „pęd” do działania. Doping w pracy staje się powszechny. W naszym społeczeństwie zmieniło się podejście do spożycia substancji psychotropowych. Dzisiaj wile osób zażywa narkotyków nie dlatego, że koniecznie czują się zle, ale aby poczuć się „trochę lepiej”. Aby działać, znosić stres, nudę, przystosowywać się do nowego środowiska zawodowego. Taką rolę pełni obecnie Xanax.  Szczęście na zamówienie. Czy jednak nadal jesteśmy sobą? Według Samhsa, amerykańskiej agencji odpowiedzialnej za uzależnienia i zdrowie psychiczne, liczba osób na odwyku z powodu nadużywania benzodiazepin potroiła się w latach 1998-2008. Kryzysy, przed którymi stoją ludzie w 2023 roku, sa indywidualne i okolicznościowe, ale są również globalne, a dla wielu wynikają z dręczącego uczucia, że losy wszystkich mieszkańców planety są ze sobą powiązane. Kataklizmy różnej natury są tego przykładem. Lęk sytuacyjny wynika dziś z zagrożeń, które są zarazem wszędzie, jak i nigdzie. Według Stevena Hayesa, psychologa klinicznego z University of Nevada, leki psychotropowe wypełniają lukę, której ewolucja jeszcze nie wypełniła. Jak stwierdził, „Ludzie nie są wystarczająco przygotowani, aby poradzić sobie z tymi wszystkimi nowymi sygnałami. Ponieważ obecnie brakuje takiej elastyczności”. Według Hayesa, „Ludzie potrzebują pomostu – tabletu – między tym, co życie ma dla nich w zanadrzu, a tym, z czym są w stanie sobie poradzić”. Tym tabletem stał się Xanax. Jest tylko pewne „Ale”. Doug Mennin, psycholog lęku w Hunter College w Nowym Jorku, który leczy pacjentów z lekami funkcjonalnymi stwierdził: „Wezmę tabletkę. Następnym razem, gdy napotkasz ten sam problem, natychmiast poszukasz tabletek. Natomiast, gdybyś ich nie miał, prawdopodobnie poradziłbyś sobie”.

UDOSTĘPNIJ