English
Współczesna forma wirusa opryszczki pospolitej, odpowiedzialna za powstawanie bolesnych pęcherzyków wokół ust, wyewoluowała około 5 tysięcy lat temu. Jego rozprzestrzenianie zbiegło się z okresem dużych migracji ludności z Eurazji do Europy. Takie odkrycie zostało opisane w artykule naukowym opublikowanym 6 lipca 2022 roku w czasopiśmie „Science Advances”. Badanie to zostało przeprowadzone przez międzynarodowy zespół naukowców pod kierunkiem Meriam Guellil z Instytutu Genomiki Uniwersytetu w Tartu. Grupa ta dokonała sekwencjonowania oraz analizy DNA wirusa, identyfikując jego starożytne warianty. Badacze zasugerowali również, że rozprzestrzenianie się tego wirusa może świadczyć o narodzinach zwyczaju romantycznych pocałunków w Azji Południowej. Jako potencjalne pierwsze świadectwo tej praktyki przytoczyli manuskrypt z Indii datowany na 3,5 tysiąca lat temu. Źródło — Instytutu Genomiki Uniwersytetu w Tartu] (https://genomics.ut.ee).
Spis treści
- Wirus opryszczki i jego związek z historią pocałunku
- Ewolucja wirusa opryszczki: odkrycia z ostatnich 5 tysięcy lat
- Bu’ša¯nu a wirus opryszczki: starożytna choroba pod nowym światłem
- Wyzwania w badaniach nad pocałunkiem
- Wpływ całowania na rozprzestrzenianie się chorób
Wprowadzenie do tajemnic wirusa opryszczki i historii pocałunku
Na przestrzeni wieków ludzkość wykształciła dwa główne typy pocałunków: uniwersalny pocałunek rodzicielski, rozpowszechniony na całym świecie oraz głęboki pocałunek romantyczny, znany również jako “pocałunek francuski”, który jest bardziej uwarunkowany kulturowo i niesie ze sobą konotacje seksualne. Ten drugi rodzaj pocałunku, wg niektórych teorii ewolucyjnych, może służyć jako mechanizm przekazywania informacji chemicznych dotyczących zdrowia partnera poprzez ślinę i oddech, a także jako sposób na zwiększenie pobudzenia seksualnego, co potencjalnie zwiększa szanse na reprodukcję.
Redakcja poleca: Co nosi Księżna Zofia — Sofia Kristina Hellqvist — charakterystyka stylu
Ewolucja wirusa opryszczki: odkrycia z ostatnich 5 tysięcy lat
W świetle badań opublikowanych w 2017 roku na łamach prestiżowego czasopisma „Nature” (numery 543 i 544), istnieją dowody sugerujące, że wymiana mikrobów jamy ustnej między neandertalczykami a Homo sapiens mogła mieć miejsce już 100 tysięcy lat temu. Co więcej, najstarszy zapisany przypadek pocałunku o charakterze seksualnym datowany jest na około 4,5 tysiąca lat temu i pochodzi z tekstów sumeryjskich. Z kolei z Mezopotamii pochodzą nieco młodsze artefakty i zapisy, przedstawiające całujące się postacie oraz opisujące pocałunki jako działania o potencjalnie uwodzicielskim i niebezpiecznym charakterze, mogące prowadzić do zdrady. Z tych źródeł wynika również, że pocałunki o wyraźnie seksualnym zabarwieniu nie były akceptowane w przestrzeni publicznej.
Bu’ša¯nu a wirus opryszczki: starożytna choroba pod nowym światłem
Naukowcy z Danii rozważają hipotezę, że mieszkańcy starożytnej Mezopotamii mogli być świadomi istnienia wirusa opryszczki HSV-1, przekazywanego drogą śliny, którego symptomy mogą odpowiadać opisom choroby znanym jako bu’ša¯nu. Istnieje teoria, że bu’ša¯nu mogło oznaczać dżumę błoniczą, jednak nazwa choroby, wywodząca się od czasownika oznaczającego „śmierdzieć”, oraz jej potencjalne skojarzenie z terminem „pęcherz”, sugerują możliwe powiązanie z objawami opryszczki. Mimo to starożytni mieszkańcy Mezopotamii prawdopodobnie nie łączyli rozprzestrzeniania się chorób zakaźnych, w tym bu’ša¯nu, z praktyką całowania. Zamiast tego, wprowadzone przez kulturę i religię ograniczenia dotyczące całowania mogły nieświadomie przyczyniać się do hamowania rozprzestrzeniania się patogenów.
Wyjątkowe wyzwania w badaniach nad pocałunkiem
Torbjørn Arbøll oraz Sophie Lund Rasmussen podkreślają, że zrozumienie roli romantyczno-seksualnego pocałunku w historii ludzkości stanowi znaczące wyzwanie. Wynika to nie tylko z wielości niezależnych źródeł, z których mogła wywodzić się ta praktyka, ale również z faktu, że dowody tekstowe na jej istnienie pochodzą wyłącznie z zaawansowanych cywilizacji. Pozostaje niejasne, czy pocałunek był znany w społecznościach niepiśmiennych i czy podlegał jakimkolwiek regulacjom kulturowo-społecznym.
Całowanie w kontekście kulturowym i społecznym
Chociaż całowanie mogło przyczyniać się do transmisji drobnoustrojów i zarazków przenoszonych przez ślinę, badacze zaznaczają, że ewolucja wirusa opryszczki nie jest jedynym czynnikiem, który mógł determinować rozpowszechnienie tej praktyki w dawnych epokach. Rozważania te wskazują na złożoność interakcji między kulturą, religią, a rozprzestrzenianiem się chorób w starożytności, podkreślając jednocześnie, że całowanie jako element interakcji społecznych miał wielowymiarowy wpływ na ludzkie społeczeństwa.
W świetle tych fascynujących odkryć, historia pocałunku — od starożytnych rytuałów po współczesne wyrazy miłości — ujawnia się jako złożona mozaika kulturowych, biologicznych i społecznych wpływów, które kształtowały ludzkie zachowania przez tysiąclecia. Badania nad wirusem opryszczki pospolitej i jego ewolucją w kontekście ludzkich migracji i zwyczajów nie tylko podkreślają znaczenie naukowego dociekania w rozumieniu naszej przeszłości, ale także przypominają o nieoczekiwanych połączeniach między zdrowiem, kulturą i intymnością. W ten sposób historia wirusa staje się nie tylko opowieścią o chorobie, ale również fascynującym świadectwem ludzkiej potrzeby bliskości i wyrazu uczuć, które przetrwały próbę czasu, kształtując naszą wspólną tożsamość.
Źródła: Wzmianka o głównych źródłach informacji, w tym o badaniach opublikowanych w „Science Advances” i roli Instytutu Genomiki Uniwersytetu w Tartu.
Redakcja poleca: Swingersi zza kulis: spojrzenie na subkulturę wymiany partnerów
