Sztuka Drag Queen, czyli o artystkach, aktywistkach i ikonach świata LGBT+

Drag queen to pojęcie dla jednych znane doskonale a dla innych bardzo powierzchownie lub nawet wcale. Jednak jest to szuka, z którą warto się obeznać choćby ze względów tolerancji i wiedzy na temat wyjątkowej sztuki. Kim są drag queen i jaki jest cel ich występów? Z jakimi przeciwnościami mierzą się na co dzień? W wywiadzie dla GentleWoman Polska –  Mariolkaa Rebell.

Spis treści:

• Kim jest Drag Queen?
• Sztuka wizerunku 
• Makijażowe inspiracje od Drag Queen
• Perfomance
• Dragowy aktywizm
• Tolerancja a aspekty artystyczne 
• Jedna osoba, dwie osobowości?
• Mariolkaa Rebell i jej historia pracy
• Czerpiąc co najpiękniejsze

Kim jest Drag Queen?

Samo sformułowanie drag queen wywodzi się z języka angielskiego, lecz jego dokładne pochodzenie pozostawia wiele nieścisłości. Drag to ubranie kobiece zakładane przez mężczyznę bądź też ubranie męskie zakładane przez kobietę. Queen natomiast oznacza królową. Samo słowo „drag” z języka angielskiego oznacza także ciągnąć. Ma to związek z sukniami, które ciągnęły się po ziemi. Mówi się także o skrócie pochodzącym od sformułowania Dress Resembling A Gril, czyli „ubrany jak dziewczyna”.

Termin ten aktualnie jest wykorzystywany do określania osób płci męskiej wcielających się w postacie kobiece. Wiele osób mylnie twierdzi, że są to osoby homoseksualne lub transseksualne. Taka forma artyzmu nie ma jednak zasad płciowych. Drag queen tworzą swój wizerunek w sposób kobiecy, lecz przerysowany. Wszystko to na potrzeby spektaklu, zabawienia publiczności. Noszą one specyficzny, mocny makijaż, kontrowersyjne stroje oraz nawet kilkudziesięciocentymetrowe szpilki! Kobiety, które wcielają się w męskie role nazywa się natomiast Drag King.

Sztuka wizerunku

Drag queen nie polega jedynie za założeniu artystycznego stroju i dostosowaniu do niego makijażu. Ich wizerunek tworzony jest poprzez imiona, styl prowadzenia swoich show a obecnie także social media. Wyróżnić należy cztery podstawowe wizerunki drag queen.

• Królowa groteski, która swoim zachowaniem i wyglądem wskrzesza satyrę do życia 
• Królowa parodii, która często upodabnia się do słynnych postaci Hollywood takich jak Britney Sprears, Dolly Parton czy Madonna
• Królowa piękna, która maksymalnie upodabnia się do wyglądu kobiet biorących udział w konkursach piękności 
• Królowa postmodernizmu, którą to najczęściej możemy spotkać na różnych imprezach i wydarzeniach. Jest to osoba, która tworzy swój własny scenariusz wystąpień, które dla widza są niespodziewane i często mają wiele punktów zwrotnych.

Oprócz obrania odpowiedniej dla siebie drogi należy także wybrać sceniczne imię. Tutaj także powstaje kilka opcji.

• Satyryczne, które bazuje na grze słów 
• Ekstrawaganckie, które często wybierane są przez królowe groteski. Tego typu imiona mają podkreślać przepych
• Żeński wariant męskiego imienia 
• Imię zapożyczone od znanych postaci

Co ciekawe istnieją także specjalne strony internetowe, zwane generatorami imion drag. Strony te nie mają praw autorskich do danych imion i nie zapewniają, że każde z proponowanych przez nich imion jest wolne do użytku. Jednak sam fakt możliwości zainspirowania się nimi jest wyjątkowy. 

Przeczytaj także: Kobieta w kampanii reklamowej, czyli femvertising, marketing i praca w Google – Iwona Piwek

Makijażowe inspiracje od Drag Queen

Obecne trendy makijażowe także kochają sztukę drag. Konturowanie twarzy, popularny baking czy perfekcyjne przyklejanie sztucznych rzęs to tajniki zaczerpnięte od drag queen. Aktualnie możemy znaleźć bardzo dużo kanałów na platformie Youtube prowadzonych przez makijażystów i wizażystów drag queen. Pokazują tam nie tylko czynności ułatwiające tworzenie makijażu, ale także techniki pozwalające na jego dłuższe utrzymanie, perfekcyjny wygląd i stwarzanie odpowiedniej iluzji na twarzy. W końcu kto inny znałby się na tym lepiej niż osoby, które regularnie, z powodzeniem, zmieniają swój wizerunek?

Perfomance

Występy drag queen mają za zadanie wzbudzać emocje w odbiorcy. Stąd też mocne makijaże, przerysowane stroje, buty na wysokich obcasach i sporo kontrowersji w przygotowanych wystąpieniach. Stylizacje niejednokrotnie kojarzone są z kiczem, głównie po to, aby podkreślić i uwidocznić stereotypowe spojrzenie na płcie. Performance drag queen potrafi być bardzo rozbudowany.

Połączenie tańca, śpiewu, odgrywania scenek parodii, dramatu czy satyry oraz prowadzenia monologów to przedstawienie warte uwagi i docenienia. Tego typu performance można zobaczyć w Polsce głównie w klubach gay-friendly oraz dedykowanych klubach LGBTQ. Warto również zwrócić uwagę na amerykańskie reality show RuPaul Drag Race, którego zadaniem jest poszukiwanie kolejnej America’s Next Drag Superstar. Prowadzącym programu i jurorem jest RuPaul znany jako drag queen, aktor, autor tekstów utworów oraz wokalista. Jedna z najbardziej barwnych i rozpoznawalnych drag queen. 

Dragowy aktywizm

Występy drag można także traktować jako pewną formę aktywizmu. Sceniczne ubiory, makijaże i cekiny to nie wszystko. Sztuką drag queen jest także manifestacja swojego „ja”, swoich poglądów i przekonań. W trakcie większych zawirowań politycznych to właśnie drag dotykają tego tematu jako jedne z pierwszych. Robiąc to w przeróżny sposób – prześmiewczy, poważny, satyryczny – wyrażają to co mają w głowie i w sercu. Swoimi wystąpieniami przekonują społeczeństwo do szerzenia tolerancyjnych poglądów i do tego, że świat pełen szacunku do innych, jest światem kolorowym, ciepłym i pełnym uśmiechu.

Jednak znając zasady świata aktywizmu wiemy, że potrafi być on brutalny. Tak też było w przypadku Mariolki Rebell, znanej Drag queen, występującej w klubach LGBTQ na terenie całej Polski. W 2019 roku po jednym ze swoich występów na Mr Gay Poland 2019, Mariolkaa Rebell stanęła przed sądem. Została oskarżona o publiczne nawoływanie do popełnienia zbrodni, nawoływanie do nienawiści na tle różnic wyznaniowych i znieważenie ze względu na przynależność religijną. Sprawa sądowa toczyła się przez 4 lata, aż finalnie sąd uniewinnił Mariolkę. Według sądu zgromadzony materiał dowodowy nie był wystarczający i nie potwierdzał treści oskarżenia. Sędzia wskazywała także, że sąd w postępowaniu karnym nie może pełnić funkcji recenzenta sztuki.

Choć sprawa sądowa była niezwykle ciężkim okresem w życiu Mariolki, jako artystka i aktywistka wyciągnęła wnioski i dalej skrupulatnie spełnia swoją misję. “Rozumiem, iż występ przybrał kształt przekraczający granice wyrażania siebie. Wszystkie otrzymane uwagi wzięłam do serca” – mówi drag queen. Po wygranym procesie opublikowała wypowiedź na swoim Instagramie „(…) Jestem drag queen i jestem z tego dumna. Bo to wielowiekowa forma sztuki, która jest zarówno moją pasją jak i zawodem.”

Tolerancja a aspekty artystyczne 

Choć sztuka drag queen funkcjonuje od wielu, wielu lat, niejednokrotnie spotkać się można z brakiem tolerancji na taki przekaz artyzmu. Opinia publiczna często rzuca w stronę drag queen wyzwiskami. Dziwadło, klaun, kosmita to jedne z najlżejszych obleg jakie słyszały.  Jednak nie sprawia to, że rezygnują ze swojego stylu życia. „Najbardziej lubię kontakt z publicznością. Uwielbiam ludzi i nieplanowane akcje! Zdarza się, że ktoś rzuci w moją stronę jakimś tekstem, ale ja od razu mam ripostę, choć nic wcześniej nie przygotowuje!” – mówi Mariolkaa Rebell w wywiadzie dla GentleWoman Polska. 

Drag queen, jak i cała społeczność LGBT+ musi mierzyć się nie tylko z opinią społeczną, ale także rodziny. Popularnie nazywany coming out (proces samodzielnego ujawniania przed innymi ludźmi np. rodziną, przyjaciółmi, znajomymi czy współpracownikami, własnej orientacji seksualnej, tożsamości płciowej lub poglądów właściwych dla mniejszości społeczeństwa) jest jednym z najbardziej stresujących i najcięższych momentów. 

„Ja nie doświadczyłam wyparcia rodziny. Moja mama bardzo mnie wspiera. Przychodzi na moje występy, kupuje mi prezenty z nimi związane, na przykład perukę czy paletkę! Przykro mi, że nie każdy tak ma. Niektórzy robiąc coming out wiedzą, że stracą rodzinę.” – wyznaje Mariolka.

Redakcja poleca: Współczesna wiara – chrześcijaństwo, buddyzm, hinduizm, ateizm – kto wierzy, w co i dlaczego?

Jedna osoba, dwie osobowości?

Wydawać się może, że wcielanie się w postać na scenie to tworzenie zupełnie innej, nowej tożsamości. Niejednokrotnie właśnie tak się dzieje. Dla wielu drag queen jest to pewna forma terapii, rozrywki i życia. Mariolkaa Rebell nie zdecydowała się jednak na tak drastyczne oddzielenie osobowości. W wywiadzie Mariolka na przemiennie używała odmiany męskiej i żeńskiej. Dopytując, którą formę woli uznała, że zależy to tylko od wygody rozmówcy. 

„Przyjaciele i znajomi mówią do mnie Mariolka, bo każdy już się do tego przyzwyczaił. Nawet nowe osoby najczęściej tak się do mnie zwracają. Natomiast kiedy jestem w pracy czy na spotkaniu w sprawie eventu to oczywiście jestem Marek.” Zapytana o to jaka jest różnica między Mariolką a Markiem odpowiada: „Mariolka jest bardziej odważna. Kiedy jestem już wcielony postać Mariolki w 100 procentach, czyli mam perukę na sobie, make up, cały kostium to jestem bardziej odważny i potrafię zrobić więcej rzeczy niż jako Marek. Tak naprawdę jedyna zasadnicza różnica między Mariolką a Markiem jest taka, że Mariolka jest aseksualna a Marek nie!”

Mariolkaa Rebell i jej historia pracy

„Drag queen jestem od 4 lat, na pełnym etacie! Wstępuję cały czas. Wcześniej pracowałam jako animator zabawy dziecięcej. Występy drag traktuję jako animacje dla dorosłych, ponieważ to są takie duże dzieci. Wcielałem się w jakąś postać, np.: Piotrusia Pana, Pirata, Myszkę Miki czy Myszkę Mini i zabawiałem dzieci, to samo jest z dorosłymi na imprezie. Tylko u dorosłych jest łatwiej, ponieważ dorośli mogą pić alkohol!”

Mariolka jest event managerką klubów LGBTQ, dzięki czemu może występować regularnie i zarządzać klubami. Początkowo występowała w Poznaniu, na własnej scenie, która otworzyła jej drogę do kariery.

Czerpiąc co najpiękniejsze

Spełnianie swoich pasji, poszukiwanie miłości, odnajdywanie spełnienia tam, gdzie inni go nie znaleźni, nigdy nie należało do najłatwiejszych zadań. Lata temu kobiety palono na stosach, twierdząc, że są czarownicami, tylko dlatego, że posiadały inną wiedzę niż reszta. Sokratesa skazano na śmierć za swoje poglądy. W jakim miejscu byłoby społeczeństwo teraz, gdybyśmy po prostu siebie słuchali i wspierali? Szanowali wyjątkowość każdego człowieka, podziwiali sztukę, obdarzali się empatią. Możemy się o tym przekonać w przyszłości. 

Jak powiedziała w wywiadzie dla GentleWoman Polska, Mariolkaa Rebell: „Przecież najważniejsza jest miłość. Nie ważne jaka ona jest, bo miłość jest jedna! Jest to miłość do bliźniego.” 

Aktualnie rozpoczęto produkcję i emisję nowego programu rozrywkowego TVN pt. „Czas na Show. Drag Me Out”, który gromadzi znane osobistości polskiego showbiznesu, takie jak Tomasz Karolak, Michał Mikołajczak oraz Tadeusz Mikołajczak, celebryta z programu „Top model”. Emisja programu zaplanowana jest na wtorkowe wieczory, a jego koncepcja polega na współpracy gwiazd z doświadczonymi drag queens, które będą pełnić rolę ich mentorów. Uczestnicy, w parze z mentorkami, będą rywalizować, tworząc spektakularne transformacje i prezentując je na scenie.

Wśród mentorów znajdzie się Gąsiu, znany z dokumentalnego serialu HBO MAX “Nago, głośno, dumnie”, który zdobył popularność, opowiadając o kulturze drag w Polsce. Maciej, bohater tego serialu, znany jest z głębokiego zaangażowania w scenę drag i będzie jedną z kluczowych postaci w nowym show TVN, dzieląc się swoim doświadczeniem i wspierając uczestników.

W programie weźmie udział również sześciu mężczyzn z branży rozrywkowej, którzy będą musieli opanować sztukę transformacji, aby zaskoczyć i oczarować publiczność. W skład jury wejdą Anna Mucha, Michał Szpak i Andrzej Seweryn, a rolę prowadzącej pełnić będzie Mery Spolsky, co zapowiada emocjonujące i pełne niespodzianek odcinki.